Category Archives: stadsplanning

Antwerpen hield in Cannes de boot af. Kortrijk en Gent niet.

Stad Antwerpen wou dit jaar niet meedoen aan de bijna wereldberoemde vastgoedbeurs in Cannes: de MIPIM. Dit is de “Marché International des Professionnels de l’Immobilier“.

Dit jaar ging die prestigieuze beurs door van 8 tot 11 maart. Er waren 17.000 deelnemers uit 72 landen. Met 2000 Belgen !
In 2002 en 2003 was Antwerpen nog zeer prominent aanwezig in Cannes.
Maar vorig jaar 2004 begon het College zelf aan te dringen op wat meer bescheidenheid. Er zou dat jaar slechts één schepen naar ginder trekken, samen met de burgemeester. En zonder Visa-kaart !
Het College van 20 februari 2004 (u kunt dat allemaal lezen op de Antwerpse website!) besloot dat men de deelname achteraf zou laten evalueren door een extern bureau. Dit is intussen gebeurd. Het rapport van “Internel Mariën” stipte nogal wat tekortkomingen aan.
Een deelname in Cannes-2005 zou nog wel kunnen als aan allerhande “pijnpunten” zou worden verholpen. Ondermeer het uitwerken van een beter concept ! Maar dit gebeurde niet. En de leiding van het vastgoedbedrijf Vespa kiest liever voor een deelname aan de “Expo Real” in München, in oktober van dit jaar. Geraamde kostprijs, zonder personeel: 187.000 euro. Merkwaardig: dit is méér dan de Antwerpse delegatie van 2004 in Cannes heeft gekost (177.000 euro).
Even tussendoor: een toegangskaartje voor Mipem kost 1.200 euro.
(De globale kost is zeer afhankelijk van de vraag of men al of niet een eigen stand heeft. Zo’n stand is onbetaalbaar.)

Le Bâoli

De stad Gent was voor de twaalfde maal zéér prominent aanwezig op de Mipim-beurs.
Traditioneel maakt het stadsbestuur aldaar gebruik van een gehuurd jacht, de “Alter Ego“.
De boot wordt gehuurd door Project Development Group, een vzw waarvan de stad en een 20-tal privé-bedrijven lid zijn.
Men houdt daar dan een “Gentse Dag”. Dit jaar waren er vier schepenen nodig aan boord om toelichting te geven bij 12 projecten. (Vier belangrijke, waaronder het nieuwe multifunctionele voetbalstadion AA Gent en het Sint-Pietersstation.)

Volgens Trends (17 maart, pag. 18) is er nog een mooi feestje gebouwd in de nachtclub “Le Bâoli“.
Met zowat 500 gasten, waaronder ook onze burgemeester. Per twee couverts telde men zo’n 1250 euro neer. Niet te verwonderen als je weet dat de onverwoestbare vastgoedtycoon en lobbyist Koen Blijweert daar organisator van is. En de gerechten waren Belgisch want bereid door de speciaal overgevlogen kok Roger Souvereyns.
Iedereen was fel op dreef. Ook onze Waalse broeders (dit jaar opvallend sterk aanwezig)
zongen luidkeels “we are family“. Staat allemaal in Trends.

Uit nieuwgierigheid intussen toch een keer gekeken naar de website www.lebaoli.com.
Prachtig. Prachtig. En dan bedoel ik niet alleen de website zelf. Zou daar gerust voor altijd willen blijven. Exotische tenten. De wijnkaart staat er ook op. Prijzen tot 20.000 euro. Alles staat erop. Ook foto’s van VIP’s.

Stad Kortrijk mag telkenjare gebruik maken van die Gentse boot.
Waren dit jaar aanwezig op de recepties: de burgemeester natuurlijk en de directrice van het Stadsontwikkelingsbedrijf, één ambtenaar, één kabinetslid, en twee personeelsleden van Leiedal. Ook nog de burgemeester van de landbouwgemeente Lendelede.

Het is op één van die recepties dat de burgemeester met een nieuw plan is opgedoken voor de Sint-Amandstoren. Er zouden daar luxe-appartementen komen. (Leiedal heeft een studie gemaakt waarvan de resultaten niet bekend zijn bij de gemeenteraadsleden.)

Het vastgoedcongres in Cannes moet toch op een of ander manier nuttig zijn geweest voor de burgemeesters-participanten.
Dit jaar was er voor het eerst een forum Global City voor “urban decisions-makers”. Met daarin een speciale “Mayor’ s Summit”. Op de deelnemerslijst (genaamd “speakers list”) staan tientallen stadsbestuurders uit alle mogelijke wereld- en gewone steden. Kortrijk niet gevonden. Wel Gent, en Mons, en Ingrid Lieten (SP.A) van De Lijn.

Bon.
We geloven altijd graag onze burgemeester.
In Trends zegt hij dat de zending naar Cannes voor hem geen uitje is. Dat hij daar in 48 uur meer vastgoedondernemers en -financiers ontmoet dan andere burgemeesters in twee jaar.
Het is evenwel niet de eerste maal dat onze burgemeester naar Cannes trekt.

Wat zou er nu een keer kunnen gebeuren?
Dat de burgemeester spontaan een verslag uitbrengt van het wedervaren van de Kortrijkse delegatie aan de gemeenteraad. En op de Kortrijkse website.
Misschien zelfs – net als in Antwerpen – met een evaluatie van de resultaten, gelieerd aan de kostprijs.
Want vergeet niet: volgend jaar september is er ook nog een Mipim-congres in Hongkong.
Ook goed gelegen. Schitterende plek. Gaan we daar ook naartoe, en waarom niet?

Het tsiganologisch project in Kortrijk-Heule (2)

Het doortrekkersterrein voor so-called “zigeuners” aan de “Kromme Olm” (bij de ringlaan R8, vlakbij de WAAK en het speelplein de Warande) moest er al in 2003 gekomen zijn. Het wordt duidelijk iets voor na de verkiezingen van 2006.
Het dossier sleept zeker al tien jaar aan. Ik herinner me een vergadering in “De Gilde” van lang geleden waarbij ik voorstelde om dat doortrekkersterrein dan maar te vestigen vlakbij het kasteel van de vroegere burgemeester Manu de Bethune, op de weg naar Marke toe. Plaats zat, en géén buren rond het kasteel. Nog nooit zo’n publiek succes gehad. Men vond mijn voorstel wel wat hilarisch. Beetje utopisch ook.

In de loop der tijden zijn er 22 alternatieve locaties onderzocht, waarvan er 19 als valabel werden beschouwd en drie als zeer geschikt. Jammer genoeg was er altijd wel een raadslid of schepen die in de buurt woonde. Bijvoorbeeld in Bissegem.

Over dat doortrekkersterrein is er al in de vorige bestuursperiode (1999) door het Schepencollege een principiële positieve beslissing genomen. Kortrijk (hetACW) wou wel ingaan op de suggestie van de Provincie om ook zo’n terrein aan te leggen, weliswaar mits de voorwaarde dat tegelijk ook Brugge, Roeselare, Ieper, Oostende mee zouden in het bad springen.
Het College was ook heel blij dat het aantal standplaatsen alhier van 50 naar 20 zou herleid worden.

Pas in de Raad van september 2002 kregen de raadsleden een ietwat volledig dossier in handen. Er waren toen al beslissingen geweest over de aankoop van gronden aan de Ring (bijvoorbeeld bij Leiedal, het Gewest en particulieren) en er was al veel tumult ontstaan bij de Heulse inwoners. (Er is ten andere nog een zaak aanhangig bij de Raad van State.)

In totaal schat het College dat men voor de aanleg van het terrein 7000 m² nodig heeft.
Met de aankoop van een stuk grond van het Vlaamse Gewest komen we morgen, maandag 14 maart, op zowat 5.000 m² van de benodigde grond.
Er is toch bij mijn weten nog altijd voor 3000 m² te gaan bij aanpalende private eigendommen.
Hoe staat het daarmee?

Wees gerust. Er zijn vanwege de Vlaamse overheid tot 90 procent subsidies mogelijk, zowel voor de verwerving van de grond als de inrichting van het terrein. Tot op heden heeft het stadsbestuur 115.605 euro betoelaging in de wacht gesleept. Voor de aankoop van de gronden van Leiedal (3.670 m²).
De eigen gedane niet-betoelaagbare kosten worden door het stadsbestuur tot op heden nergens vermeld. Het zou een vraag in de Raad van morgen kunnen zijn.

Wat kost dat eigenlijk, zo’n doorgangsterrein?
Een beetje gedateerde theorie zegt dat men best uitgaat van een richtprijs van 1.000 tot 1.500 frank per m². Voor een standplaats van 100 m² kunnen de kosten variëren van 140.000 tot 270.000 frank. Maar een kwaliteitsvolle standplaats van bijvoorbeeld 240 m² kan oplopen tot 650.000 frank.
Op een doortrekkersterrein is er ook een collectief dienstgebouw voorzien, met sanitair en zo.
Afhankelijk natuurlijk van de oppervlakte kan dit 340.000 frank (25 m²) kosten tot 650.000 frank (50 m²).

Schepen Frans Destoop dacht indertijd aan iets van 250.000 BEF per te realiseren standplaats (men voorziet er 20), ZONDER de verwervingskosten.
Maar zoals gezegd: de betoelaging bedraagt 90 procent. Het project is dus opnieuw te kaderen in de bekende gratis-politiek.

Hoe wordt er morgen 14 maart 2005 over de zaak gestemd?
In de gemeenteraad van september 2002 (toen ging het over de keuze van de locatie en realisatie) heeft de VLD (8 stemmen) zich onthouden, waren de twee Vlaams Blokkers tegen, en stemden de overige 25 aanwezige raadsleden vòòr.
Raadslid Patrick Jolie uit Heule (die op de website van de stad CD&V-fractieleider wordt genoemd) zal waarschijnlijk weer taktisch afwezig zijn.

P.S.
De Kortrijkse website beschouwt raadslid Pierre Lano ook nog altijd als VLD-fractieleider.

Een lesje Tsiganologie voor de gekke gadgo (1)

In de gemeenteraad van morgen 14 maart zal de meerderheid beslissen tot aankoop bij het Vlaamse Gewest van alweer een stukje grond om een doortrekkersterrein voor woonwagenbewoners (zeg niet: zigeuners!) in te richten aan “De Kromme Olm”. Dat is aan ringlaan R8 (hoek met Izegemsestraat), vlakbij de WAAK, de Warande en het Ring Shopping Center.

Hoog tijd voor een beetje terminologie rondom “zigeuners”.
Een doortrekkersterrein dient men te onderscheiden van een pleisterplaats.
Tot op heden maken woonwagenbewoners in onze streek noodgedwongen gebruik van zgn. pleisterplaatsen. Dat zijn terreinen die normaal niet bestemd zijn voor woonwagens. Bijvoorbeeld een parkeerterrein, een doodlopende weg, een braakland. In het verleden is daar al wat commotie rond ontstaan, bijvoorbeeld in Marke, en aan de Hallen. Niemand wil “zigeuners” in zijn achtertuin. Hoogstens wel een schilderij van een zigeunervrouw en een schattig huilend meisje. Dat traantje !

Doortrekkersterreinen zijn letterlijk bestemd en ingericht voor het tijdelijk plaatsen van verkeerswaardige woonwagens.
Ik ken de laatste stand van zaken niet goed (dat Vlaams Minderhedencentrum munt niet uit in het geven van actuele cijfergegevens) , maar meen te weten dat er in onze provincie nog altijd geen doortrekkersterreinen zijn. Wellicht ook niet in heel Vlaanderen. Er zijn wel plannen in bijvoorbeeld Dendermonde, Gent, Oudenaarde, Antwerpen.

In onze provincie was het oorspronkelijke idee dat er tegelijk met Kortrijk ook doortrekkersterreinen zouden komen in Brugge, Roeselare, Oostende en Ieper. (Over de stand van zaken in die andere gemeenten heerst complete radiostilte.)

Nu Kortrijk weer een stapje verder zet om te komen tot een doortrekkersterrein is het nuttig om dit te weten: veel ervaring met doortrekkersterreinen hebben gemeenten dus niet.
Kortrijk wordt een pilootgemeente.

In Vlaanderen zijn er wel heelwat gemeentelijke residentiële woonwagenterreinen. Zowat 28
met in totaal ongeveer 415 standplaatsen. Variërend van 5 standplaatsen (Puurs) tot 52 (Genk). De woonwagenbewoners op zo’n terrein zijn in principe sedentair en beoefenen er ook ambtelijke en/of commerciële activiteiten. Vaak zijn die “campings” heel goed uitgerust en liggen er netjes bij. Mortsel is een schoolvoorbeeld.

Men schat dat er in Vlaanderen ongeveer 750 woonwagengezinnen (2.000 mensen) zijn.
Jaarlijks zouden er evenwel zowat 1.100 gezinnen rondhossen in Vlaanderen. Echte routes zijn moeilijk te omschrijven. Wel volgen nomadische gezinnen autosnelwegen, grootsteden en kustgebied.

Hollanders nu even niet meegerekend, onderscheidt men drie soorten woonwagenbewoners.

Het meest talrijk zijn de “voyageurs“. Dat zijn in feite hele of halve autochtonen die een of ander raar handeltje drijven. De “schareslijpers”, de “vertinders”. Van die gasten hebben we (eenzame huismoeders) geen schrik. Ze wonen trouwens op residentiële terreinen of in gewone huizen. Ze spreken een soort nederlands met bargoense termen. En ze weten welk vlees ze in de kuip hebben. (Bestaan ze nog?)
Dan heb je de “manoesj“. Dat zijn wel zigeuners, maar nog niet helemaal de echte. Ze zouden zelfs een gemengd huwelijk durven aangaan, en hun tweede taal is nederlands.

De typische zigeuners waar we wel bang voor zijn zijn de “Rom“. Dat zijn echte gesloten clans. Hun eerste taal is Romanes, een taal die verwant is met het manoesj.
(De Rom zijn geen Roma! Roma zijn zigeuners uit Oost-Europa. Ze willen meestal een echte woonst.)

GADGO
Eigenlijk vinden de echte zigeuners ons, sedentaire autochtonen, ook maar een raar volkje.
Zij noemen ons “gadgo” en dat betekent “boer”. Dit is niet denigrerend bedoeld: men wil gewoon zeggen dat wij “burger” zijn, “niet-zigeuner”.
In de ogen van de Rom zijn we ook niet echt te vertrouwen. En van goed leven hebben we weinig verstand. Wij, gadgo’s, denken altijd aan morgen. Zijn voortdurend aan het plannen, horloge bij de hand. We zijn niet bestand tegen de grilligheden van het leven. Gehoorzamen blindelings aan het gezag.
We zijn in genendele flexibel, mankeren alertheid, kunnen niet pragmatisch handelen, onderhandelen en overtuigen.
We zorgen niet goed voor onze kinderen en oudjes.
We zijn zelfs niet al te proper. Ook niet op moreel gebied. (In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is zuiverheid – “marimé” – voor echte zigeuners een heel cruciale kwestie. En dat zwerfvuil dan?? Gadgo, je hebt het weer niet begrepen! Dat zwerfvuil dat wij achterlaten ligt in een andere wereld, niet die van ons.

Een grote – niet beantwoorde – vraag is of de echte Rom wel zal willlen komen naar dat doortrekkersterrein aan de Ring.
Er circuleert nu al een soort modelreglement voor woonwagenterreinen. En dat is uitermate streng.
Vooreerst moet het woonwagengezin met naam en toenaam een voorafgaandelijke aanvraag indienen om een standplaats te verkrijgen. En als er nu iets is wat zigeuners niet graag doen, dan is het wel zich laten registreren. Te begrijpen. Men heeft ooit een keer geprobeerd om ze uit te roeien. Bij het minste formulier dat ze moeten invullen zijn ze met de noorderzon vertrokken. (In Kuurne is dat de taktiek om ze weg te jagen.)
Ze moeten vertellen hoelang ze zullen blijven. Geen Rom die dat op vandaag al weet!
Er is een huishoudelijk reglement dat moet nageleefd. Met bepalingen omtrent het houden van dieren, toegelaten stoffen of installaties, geluidsoverlast, verkeersvoorschriften.

Op dat terrein komt er een toezichter. Bewoners moeten standgeld betalen. (In Leuven bijvoorbeeld 32,50 euro per maand. In Mortsel 38 euro.) Voor het ophalen van het huisvuil dienen ze zich te schikken naar de gemeentelijke bepalingen. In Kortrijk dus vuilniszakken kopen met teksten op die zij niet eens kunnen lezen en misschien nog schunnigheden verkondigen ook. (Tekst van Tom Lanoye: “Kom, steek mij vol, het kan, het mag…”)
Als ze vertrekken wordt er een staat van bevinding van het terrein opgemaakt. Met sancties. Bijvoorbeeld: nooit meer terugkeren.

GADGO! JE BENT GOED ZOT ZEKER ?
Dat ik me daar zal laten inschrijven?

P.S.
Dat zou dus het toppunt kunnen worden. Dat de zigeuners gewoon niet willen komen naar dat terrein.
Terwijl naar het schijnt de bewoners van “De Kromme Olm” nu al de waarde van hun huizen schrikbarend zien dalen.

Stadskernversterkend beleid: twee (zelfs drie) visies hierover, wel van vroeger.

Naar aanleiding van om het even welke heibel in de stad is het altijd goed om de archieven te raadplegen.
In verband met mogelijke inplantingen van hypermarkten in de regio (Carrefour komt er dus niet op Hoog-Kortrijk) lazen we in een bijlage van “De Financieel-Economische Tijd” van 28 april 2000 toch twee verrassende standpunten van huidige stadsbestuurders.
We laten eerst de huidige burgemeester aan het woord en luisteren dan naar het wederwoord van de huidige schepen Philippe De Coene.
Stefaan De Clerck heeft het op een bepaald moment (in het stuk van Geert Vandepitte getiteld “De middenstand in opstand”) over het mobiliteitsvraagstuk alhier en zegt daarbij het volgende:
“Bovendien zal de fusie van de ziekenhuizen en de uitwijking ervan naar Hoog-Kortrijk over een aantal jaren de binnenstad ontlasten. De impact op de leefbaarheid zal groot zijn, want 2.000 personeelsleden moeten hierdoor al niet meer in de binnenstad zijn. En dan spreek ik nog niet over het aantal bezoekers.”

Dat is klare taal. Hoe minder mensen in de stad, hoe beter voor de leefbaarheid.

En nu luisteren we naar de visie van Philippe De Coene (SP.A) , die toen blijkbaar nog geen coalitie had kunnen vormen met de toekomstige burgemeester.
“Ik kan totaal niet begrijpen wat er aan de gang is in de CVP-zuilen. Zij verzetten zich tegen een grootschalig project (Cora, – F.L) omdat het de stad zou leegzuigen. Maar dan zie je dat dezelfde beleidsmensen met de geplande ziekenhuisfusie zelf het leven uit de kern weghalen.
De ziekenhuizen zorgen voor een enorme tering en nering in de stad. Hoeveel handelaars zullen hun boetiek in het centrum mogen sluiten? Hoe zal de middenstand dan reageren?
En dat mobiliteitsargument snap ik ook niet. Je keert gewoon de verkeersstroom van personeelsleden en bezoekers om. Ten tweede is het voor mij nog niet onomstotelijk bewezen dat een Cora-project de stad zou leegzuigen. “ (De huidige schepen verwijst hierbij naar Rijsel.)

Ter herinnering: raadslid Philippe De Coene was indertijd één van de initiatiefnemers van het schijnbare pluralistische “SOS Kortrijk”, dat stond voor “Stop Ondermijning van Stad Kortrijk”. Hij vond toen dat het stadsbestuur er volkomen was in geslaagd om zijn binnenstad “professioneel te vermoorden” door authentieke gebouwen tegen de vlakte te gooien om daarmee plaats te ruimen voor “grijze appartementsgebouwen”.

Nog ter herinnering: bij de geheime coalitie-besprekingen met Stefaan De Clerck heeft de SP.A zijn standpunt over de komst van het grote nieuwe ziekehuis op Hoog-Kortrijk moeten inslikken. Toegestaan dat er door de stad (dure) processen worden gevoerd tegen de komst van Cora.
Verder ook moeten toestaan dat er een fenomenale belastingverhoging zou komen. En een tweede schepenzetel voor de SP.A kon er heus niet bij.

Tenslotte nog iets over de kwestie Carrefour. De derde visie !
Er is ooit in mei 2003 een vergadering geweest van de handelaars uit het centrum samen met een bestuurder van de hypermarkt. Zeker drie vierden van die handelaars was absoluut niet gekant tegen de komst van een Carrefour op Hoog-Kortrijk, op voorwaarde tenminste dat de firma een aantal beloften voor de binnenstad zou waarmaken.

Bij de definitieve afbakening van het stedelijk gebied is externe communicatie dringend geboden

Vanaf het eind van deze maand zullen de Kortrijkzanen en de buren uit omliggende gemeenten hun zeg mogen doen over de afbakening van ons stedelijk gebied.
Dan zal er namelijk voor de duur van 60 dagen een “openbaar onderzoek” starten over het “ontwerp van afbakening van het regionaalstedelijk gebied Kortrijk”.

Die afbakening (niet echt als stadsgrenzen te beschouwen!) had uit de aard der zaak veel voeten in de aarde.
Al in 1998 begonnen WES, Leiedal en Cibe aan een studie van de Kortrijkse “potenties”.
Dit alles in nauw overleg met de provincie, tal van administraties en de besturen van de aanpalende gemeenten Deerlijk, Harelbeke, Kuurne, Wevelgem, Zwevegem. Later zijn ook nog Waregem en Menen erbij betrokken. Laat ons zeggen: alle deelgemeenten die men als de Kortrijkse metropool zou kunnen beschouwen. De droom van Groot-Kortrijk!

Het stadsbestuur laat graag uitschijnen dat de (vorige) Vlaamse regering debet is aan de lange lijdensweg van de studie. (Er zijn dertien zulke studies in Vlaanderen te maken, en men moet ergens beginnen. Nu zijn er drie gemaakt. Aalst was eerst in 2003.) En het College zegt daarbij graag tegelijk dat bepaalde verkavelingen en de beloofde bouw van sociale woningen alhier in de stad dientengevolge uitbleven.

Ja zeg ! De aanpalende burgemeesters (Deerlijk! Menen!) moesten maar zo geen ruzie hebben gemaakt bij al dat grensoverschrijdend overleg. Om maar te zwijgen van de boeren en bedrijven.

En er kan nog ruzie van komen als er nog veel bezwaren geuit worden door inwoners van de betrokken gemeenten, of door de resp. gemeenteraden en de provincieraad.
(De gemeenteraad heeft op geen enkel ogenblijk zijn zeg kunnen doen, tenzij een keer bijna in 2000. In dit soort zaken regeert de stad via Leiedal subsidiair schepen Destoop.)
Al die mogelijke bezwaren worden dan nog gebundeld bij de Vlaamse Commissie voor Ruimtelijke Ordening (VLACORO) en met een advies aan de Vlaamse Regering gericht.
Na eventuele bijstellingen aan het plan kan dit dan definitief worden goedgekeurd.
Als alles goed gaat mag men zich net voor of na de zomer aan een definitieve vastlegging verwachten.

Een tip.
De stad kan via een extern bureau alles in goede banen leiden (zelfs mogelijke bezwaren in de kiem smoren) mits uiterste zorg te besteden aan een goede communicatie.
De eigen stadsdienst “communicatie” is evenwel nog altijd danig overstelpt met de “opfrisbeurt” van de Kortrijkse website. Die dienst komt hiervoor dus voorlopig niet in aanmerking.

Maar er is een uitweg.
Voor de communicatie rondom alles wat met het ruimtelijk structuurplan heeft te maken is er door het College al een extern bureau (de firma Bailleul) ingeschakeld.
Voor de prijs van net geen 30.000 euro.
Vooruit met de geit !

P.S.
Op de website http://www.dirkvanmechelen.be is er (beetje simpel) kaartje te vinden van het afgebakende gebied.
En bij Leiedal is er een zeer informatieve CD-rom te verkrijgen (honderden bladzijden lang) over het voorontwerp van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Kortrijk. Prachtig gemaakt en heel instructief.