Eigenlijk herinnert onze gemeenteraadswatcher zich (in heel zijn dertigjarige functie ) geheel niet dat een voorzitter van de Kortrijkse gemeenteraad al (zo vaak dan nog) fundamenteel door de hogere overheid werd terechtgewezen. We hebben het nu wel degelijk over klachten van raadsleden over het pure optreden van Helga Kints, haar manier van leiding geven in de zitting, en niet over een of ander opgeworpen juridisch geschil. De klachten komen er telkens weer op neer dat zij de controlerende rol van de raadsleden “op onaanvaardbare wijze” inperkt. (Zie nog ons vorig stuk over en met de gouverneursbrief van 5 juli 2022.)

In de laatste gemeenteraad van 13 februari was het weerom prijs.
Helga moest niet minder dan drie brieven van de gouverneur voorlezen als antwoord op klachten van de Groen-fractie, een burger, en het Vlaams Belang. Zoals gezegd, op die eerste twee klachten (overigens niet geweldig erg belangrijk) gaan we niet in omdat die handelden over technische procedurekwesties waarover men van mening kan verschillen, – niet over het politiek functioneren van de voorzitter. Helga in persoon als voorzitter is hier nu de punch-bal !
En even een detailkwestie tussendoor, om nog maar eens te illustreren hoe we van plan zijn om haar onaardig te behandelen.
Helga Kints leest die gouverneursbrieven traditioneel voor bij het begin van de zitting, en doet dit altijd zéér selectief, zeker als haar manier van optreden zelf hierbij in het gedrang komt. (Eigen commentaar laat zij voorzichtigheidshalve achterwege, en burgemeester Ruthie laat de kelk ook in rust en vrede aan haar voorbijgaan.) Daarbij komt het nog vaak voor dat de indiener van de klacht op de zitting nog niet eens zelf kon kennis nemen van de visie van de gouverneur, – dat het betrokken raadslid die brief nog moet opvragen. Toch niet te geloven?! Ook dat is natuurlijk tekenend voor de wijze waarop Helga omgaat met (de oppositie in) de gemeenteraad.

Allez, nu vlug over naar de laatste klacht, handelend over de aanduiding van een vertegenwoordiger en een plaatsvervanger in het bestuur van de Watergroep. Een agendapunt nr. 1 uit de gemeenteraad van 12 december vorig jaar.
De brief van 14/12/2022 (rechtstreeks gericht aan Vermeersch) komt van het Agentschap Binnenlands Bestuur (Afdeling Lokale Organisatie en Werking) en is ondertekend door Koen Surdiacourt, waarnemend gouverneur.
Aanklager is (wat dacht u?) fractieleider Wouter Vermeersch (VB) en het voorwerp van ongenoegen is tweeledig: 1° zijn tussenkomst bij dat punt werd door de voorzitter geweigerd, 2° alle informatie over de voorgestelde kandidaten ontbrak.
We citeren die brief van de toezichthoudende hogere overheid zo uitgebreid als precies nodig, en soms – cursief getypt – gevolgd door wat commentaar of uitleg van onzentwege.

M.b.t. de geweigerde tussenkomst
1. “Wanneer het gaat om een discussiepunt, is het evident dat raadsleden hierover het woord kunnen vragen – ook als zij zelf dit punt niet als discussiepunt hebben aangeduid. “
Ons Helga vond stellig dat dit niet kon en niet mocht.…
2. “Het is niet duidelijk of u al dan niet het woord had gevraagd voordat de stemming geopend werd. (…) In elk geval probeerde u alsnog het woord te vragen bij handopsteking eens de stemming al geopend was. Wanneer de stemming al geopend is, kunnen raadsleden echter niet meer tussenkomen.”
Dat is juist en Helga wees daar ook op. Maar zie even verder.
“Het is voor mijn ambt niet mogelijk om uit te maken of u het woord al dan niet terecht werd geweigerd voordat de stemming geopend werd. Er was geen inleiding bij dit agendapunt vanuit het schepencollege zodat er heel snel tot de stemming werd overgegaan. Het is m.i. aan te bevelen dat (…) de voorzitster expliciet vraagt of er iemand wenst tussen te komen, alvorens de stemming effectief te openen (…)”
Ons Helga is een andere keer hierover ook al aangesproken. Wie het interesseert kan nog altijd de live-stream van de zitting bekijken. Vermeersch steekt zeker vier keer zijn hand op met de bedoeling om tussen te komen. Helga herhaalt dat dit niet kan, omdat de stemming nog loopt. Maar zij opent en sluit die stemmingen in een hels tempo zodat Vermeersch geeneens de kans krijgt. Het gaat allemaal bewust heel snel. Helga wil gewoon niet dat hij tussenkomt.

M.b.t. de informatie over de voorgestelde kandidaten die ontbrak
“Uit de informatie die de stad mij bezorgde, blijkt dat de raadsleden pas op het moment van de zitting zelf, bij het agendapunt in kwestie, wisten wie de kandidaten waren waarover zou gestemd worden.”
Dat is hier in Kortrijk immer zo, of toch ongeveer in 99,99 procent van de gevallen: de memorie van toelichting vermeldt wel wie ontslag neemt maar nooit wie de nieuwe kandidaat is. Tenzij het om een raadslid gaat. Het valt me dunkt evenwel te betwijfelen of de raadsleden van de meerderheid (of zeker hun fractieleiders!) niet weten om wie het gaat: het is toch altijd iemand uit hun midden, hun partij? Er zijn toch bestuursvergaderingen? En fractievergaderingen? Of niet soms??
“Het is dus maar logisch dat de gemeenteraadsleden ook effectief en tijdig weten wie de kandidaten zijn voor deze mandaten om een geïnformeerde en overwogen stem te kunnen uitbrengen. Zeker wanner het, zoals in casu, niet om gemeenteraadsleden gaat.”
De waarnemend gouverneur wijst nog ten overvloede naar een decreet en naar het huishoudelijk reglement waarin bepaald wordt wat er zoal in een agendapunt (een volledig dossier) moet omschreven worden.

P.S.
Naar aanleiding van die klachten en andere voorvallen wil raadslid Vermeersch dat het Bureau van Fractieleiders bijeenkomt om het functioneren van de gemeenteraadsvoorzitter te bespreken. Van ons Helga ! Nooit meegemaakt.
Kortrijkwatcher wil ook wel een duit in het zakje doen doen, maar dan om HEEL het functioneren van de gemeenteraad eens “in de groep” te gooien. Er doen zich waarlijk zaken en toestanden voor die echt niet meer kunnen. Om bloed te spuwen, jawel.

Vandaag alweer gemeenteraadszitting en toevallig tegelijk de verjaardag van Helga Kints die voorzitter werd van de gemeenteraad op de dag dat Ruthie vervangend (waarnemend) burgemeester werd. Dat was op 12 oktober 2020. Toeval bestaat niet.
Vanzelfsprekend zullen er vandaag vanuit alle fracties complimentjes worden uitgedeeld, Evenwel, door de fractieleider van het Vlaams Belang waarschijnlijk met een kleine toevoeging in de rand. Een kanttekening. Want er is waarlijk geen raadslid uit de oppositie dat door onze Helga vijandiger wordt behandeld dan Wouter Vermeersch. (Gazetten hebben het daar nooit over, dus weet u dat niet, beste lezer.)

Het spreekt dat ook kortrijkwatcher een bijdrage wil leveren bij de heilswensen die Helga straks om 19 uur zullen ten deel vallen.
We hadden het haar trouwens al beloofd, dat we haar ooit een keer zouden herinneren aan een berisping die zij als voorzitter van de Raad kreeg van onze West-Vlaamse gouverneur Carl Decaluwé, nog wel een echte Kortrijkzaan. Helga nam toen duidelijk en luidop het voornemen om haar leven als voorzitter van de Raad te beteren. Ze bekende toen letterlijk: “U mag daarop rekenen“.
Die ootmoedige reactie kwam nadat zij fragmenten van een brief van de gouverneur had voorgelezen waarin onder meer deze alinea voorkwam:
“Aan de gemeenteraadsvoorzitter zal verzocht worden dat deze naar de toekomst toe zich er steeds uitdrukkelijk van vergewist of de betrokken fracties/raadsleden al dan niet afstand wensen te doen van de bespreking van een punt.”

Die missive van de gouverneur dateert van 5 juli 2022, en kwam er na de zoveelste klacht van Vermeersch, ditmaal aangaande het niet-houden van een stemming.
Over de zaak zelf zullen we nu niet hebben. Dit zou ons te ver leiden, op zo’n verjaardagsfeest.
Maar Helga heeft toen in de gemeenteraad die gouverneursbrief wel zeer selectief voorgelezen.
Wij doen nu hetzelfde.

Wat opperde de gouverneur zoal nog?
– “Voorafgaande handelswijze van de gemeenteraadsvoorzitter is niet verenigbaar met het huishoudelijk reglement.”
– “Door voorbij te gaan aan de bespreking, druist de voorzitter in tegen de artikelen 18 en 48 van het huishoudelijk reglement. (…) Bovendien wordt op deze wijze ook de controlerende rol van de betrokken raadsleden op onaanvaardbare wijze ingeperkt.”
– “Overigens dient uw klacht (dat is die van Vermeersch, N.V.D.R) ook te worden gevolgd in de stelling dat het betrokken agendapunt in een aanzienlijk tempo afgewerkt is geweest. (…) Daarbij wordt de indruk gewekt dat een reactie vanuit de Vlaams Belang-fractie niet wordt afgewacht en wordt het uitblijven van en snelle reactie geïnterpreteerd als een ‘nee’. Dat is onwenselijk.”

Ja zeg !
Wat een vermaning van hogerhand !
In dit verband is het wellicht nuttig om Helga Kint op dit feest ervan te verwittigen dat een nieuw decreet over lokaal bestuur aan de gemeenteraad de mogelijkheid zal toekennen om een individuele constructieve motie van wantrouwen aan te nemen tegen de voorzitter van de Raad.

Dag Helga !
En tot een volgende keer.
Uw,
kortrijkwatcher,
genegen.

Aan die langdurige Raad van 9 november hebben we al een keer een stukje gewijd, op zoek naar redenen die de duur ervan kunnen verklaren.

De zitting van de maand november was weer eens omwille van de corona-bedreiging virtueel-digitaal georganiseerd (iedereen zit dan voor zijn PC thuis) en dit zorgt toch wel voor veel vertraging.
Er zitten nogal wat digibeten in de Raad die niet kunnen werken met een elektronisch systeem dat alhier in Stad in voege is en bekend staat als “e-decision”. Laatst hoorden we een raadslid dat zijn micro had laten openstaan tot tweemaal luidkeels vloeken omdat hij er niet in slaagde zijn stem uit te brengen. (Men kan zijn stem dan alleen nog kenbaar maken via het sturen van een email naar de algemene directeur, wat tijd vergt.)
Als er niet per fractie wordt gestemd maar wel hoofdelijk, dan duurt het erg lang eer de uitslag binnen is bij de voorzitter van de Raad. In de laatste gemeenteraad hebben we zo twee hoofdelijke stemmingen gehad die telkens toch minstens 4 minuten in beslag namen.

Er zijn ook raadsleden die zich even wat beter zouden bezinnen over de vraag of zij inderdaad wel iets gaan zeggen en hoe ze dat dan zullen doen.
Zo kent onze ervaren, beslagen gemeenteraadwatcher twee raadsleden waarvan hij helaas objectief moet vaststellen dat zij het woord nemen om er daarbij telkens blijk van te geven dat zij eigenlijk niks te vertellen hebben, ofwel de kunst verstaan om eventjes naast de kwestie te praten. Het gaat om de twee fractieleden van de N-VA. Tja. Beleefdheidshalve noemen we geen namen. Gelukkig houden zij het altijd kort.

Het tegenovergestelde doet zich ook voor.
Zo’n schepen als Philippe De Coene (SP.A) heeft wél iets te vertellen maar hij doet dat immer zo breedvoerig, zo breedsprakerig dat je je het als raadslid zou ontzien om even een punt naar voor te brengen over een of andere sociale materie.
Bij interpellaties van beperkte aard heeft de schepen 4 minuten de tijd om te antwoorden. De Coene heeft zich daar in de zitting van november geen enkele keer aan gehouden. Telkens opnieuw (driemaal) haalde hij de vijf minuten. Daarbij heeft de nieuwe voorzitter Helga Kint het slechts één keer gewaagd om hem te vragen om “af te ronden”. Soms is een werklustig raadslid dan nog zo vermetel om een tussenvraag te stellen en dat geeft de vroegere OCMW-voorzitter dan weer in zijn repliek de gelegenheid om in het lang en het breed, op een imponerende en gedragen toon zijn gedegen kennis tentoon te spreiden. Het duurt dus wel even.
Matti Vandemaele dan, van Groen.
Hij houdt zich door de bank genomen wel aan zijn spreektijd, maar wat een babbelaar is me dat zeg! Wat een spraakwaterval! (Mensen die hem meemaken op de trein naar Brussel vertonen naar het schijnt wel eens de drang om een andere wagon op te zoeken.) In zijn replieken weerhoudt hij er zich doorgaans niet van om nog een keer te herhalen wat hij al eerder had gezegd. Iemand moet hem daar toch een keer op wijzen…

De gemeenteraad van 9 november is occasioneel dan ietwat verlengd door enig extern gedrag van twee bewindvoerders.
Vooreerst door het feit dat minister Vincent Van Quickenborne het lef had om zich in een zondagmiddagnieuws op WTV nog voor te stellen als burgemeester van Kortrijk en daarbij de suggestie wekte dat hijzelf ervoor had gezorgd dat omwille van COVID-19 het winkelcentrum K in Kortrijk die dag gesloten bleef.
Dan was er nog het zelden geziene feit dat een schepen, met name de als zeer ijdel gekende Axel Ronse (N-VA) het bestond om een Kortrijks (moslim)burger in de sociale media uit te schelden en nog voor de rechtbank te slepen ook. Ongezien! Interventies van het Vlaams Belang over deze unieke optredens konden niet uitblijven. Andere fracties van de oppositie hielden zich volledig op de vlakte. Dat was dan wel even een tijdwinst in de Raad…

Het is nog wat te vroeg om een oordeel te vellen over het tijdsgebruik van onze nieuwe waarnemend voorzitter Ruth Vandenberghe. Wel is duidelijk dat zij nog niet echt beslagen op het ijs komt en zich daarom angstvallig houdt aan het voorlezen van een nogal langdradig en kurkdroog, “ambtenaarees” opgesteld papier van haar kabinet en/of een ambtenaar. Dat is de vis in het water verdrinken. Zal zij dat in de nabije toekomst wel afleren?

Die gemeenteraad van vorige maandag 9 november kon waarlijk met 73 seconden ingekort. 73 seconden. Het is nodig om daar even op te wijzen!
Want, wat eigenlijk nooit of alleszins zéér, zéér zelden gebeurt is dat de SP.A-fractieleider Nawal Maghroud het woord neemt. Zij had ditmaal welgeteld 1 minuut en 13 seconden nodig om uit te leggen waarom de straatnaam van de Cyriel Verschaevestraat (punt 27) moest gewijzigd worden. Eigenaardig genoeg had Nawal blijkbaar geen motivering ter beschikking om bij punt 26 ook de straatnaam Leopold II-laan te schrappen.
Dat komt omdat voormalig burgemeester en nu minister Van Quickenborne nog altijd Commandeur in de Orde van Leopold II is.
Als gemeenteraadslid had hij dan toch even een zegje moeten doen. (Och, ja. Het staat allemaal niet in onze gazetten.)

Tot daar deze eerste noodzakelijk bedenkingen om de duur van die zitting toch wat op de juiste wijze te duiden en te nuanceren. Pietje-Precies!
Maar misschien toch nog dit. De zitting kon evenwel TOCH langer geduurd hebben, indien SP.A-schepen Philippe De Coene dan bij dat punt 27 uitvoerig (zoal steeds) moedig het woord had genomen. Hij is immers vele jaren (25?) geleden al de initiatiefnemer geweest om die Verschaevestraat een andere naam te geven. En waarom de straatnaamwijziging plots niet nodig is bij de nabijgelegen straten, gewijd aan andere literatoren die in de oorlog ” fout waren“: Willem Putman, Felix Timmermans, André Demedts.
(Schepen De Coene kon overigens in de krant van HLN wel zijn zeg doen over de zaak. Waarom deed hij het niet in de Raad?)

Dat de Raad tot zowat middernacht of nog later liep (6 uur duurde, – men begon toen om 18 uur) is vroeger nog gebeurd hoor. Bijvoorbeeld toen men het gepast vond om tegelijk na een “gewone” (alreeds overladen) agenda ook nog het gehele begrotingsdebat (met inleidende algemene beschouwingen!) te laten aanvangen.
Maar nu zijn lange gemeenteraden praktisch onvermijdelijk geworden.
Het OCMW is nu immers “ingekanteld” in Stad, zodat de gemeenteraadsleden tegelijk nog de agendapunten van De Raad voor Maatschappelijk Welzijn op hun boterham krijgen.
– Op 9 november laatstleden was die agenda over Maatschappelijk Welzijn meer dan anders gestoffeerd met 8 punten en 2 interpellaties.
– De agenda van de gemeenteraad over stadsbeleid bestond uit 27 punten met 3 zgn. “uitgebreide” interpellaties (van VB’er Wouter Vermeersch) en niet minder dan 13 “beperkte” interpellaties.
Onze raadsleden hadden dus in het totaal 35 agendapunten te verwerken en 15 interpellaties.
(De meesten hadden zo’n werklast niet verwacht toen ze deelnamen aan de verkiezingen en durven uit eerlijke schaamte niet zeggen dat het ze spijt.)
Van die agendapunten waren er gelukkig wel 14 beschouwd als “hamerpunten”, d.wz. dat ze op voorhand al zonder discussie of stemming door de fracties zijn aanvaard.
Bleven over ter bespreking (zonder de interpellaties): 21 agendapunten.
We gaan ze nu niet allemaal opsommen, maar daarvan waren er een aantal heel belangrijk en ietwat complex, en van andere kon men er zich aan verwachten dat ze tot hevige discussies of incidenten konden leiden.

Even tussentijds samenvatten.
De lange duur van de raadszitting kan men wijten aan volgende redenen:
– het feit dat de gemeenteraadsleden als het ware tegelijk fungeren als OCMW-raadsleden;
– een overvolle agenda;
– vele zwaarwichtige agendapunten;
– een hoog aantal interpellaties;
– mogelijke incidenten.

Gewichtige punten vergen een ernstige discussie en daarvoor is tijd nodig.
Jammerlijk aan dit – ja, demagogisch – bewind is dat het College nogal eens (bewust?) serieuze beleidsbeslissingen niet uitgebreid laat behandelen in een zgn. Verenigde Raadscommissie of zelf in een aparte gemeenteraad. Dit was deze maand bijvoorbeeld het geval met de bespreking van het (nieuw aangestuurde ) armoedebeleid. Vanwege het gevorderde uur wou Groen- raadslid David Wemel dat punt verdagen, maar daar is niet op ingegaan. Ook over de in de maak zijnde nieuwe “regiovorming” (van minister Bart Somers) in West-Vlaanderen kon men zich te weinig beraden. (De nieuwe burgemeester, onze Ruthie beheerst trouwens die materie niet en kan geen standpunt innemen zonder het fiat van Quickie.)
Bij bepaalde interpellaties kan men de indieners ervan verdenken dat zij dat doen om zich te profileren en/of om in de pers te komen. (Dat laatste is wel steeds minder een hopeloos geval: de lokale gazetschrijvers mogen het niet meer over politiek hebben, tenzij over wat de aan de macht zijnde schepenen hen als een soort primeur influisteren.)

Een stijgend aantal interpellaties is daarentegen gewoon het gevolg – de schuld, ja! – van het niet transparante beleid van de tripartite. Eén voorbeeld van deze maand: de stand van zaken over het te bouwen voetbalstadion voor KVK, een vraag ingediend door Pieter Soens (CD&V). Schepen Arne van Sport was echt van plan om daarover (in de gemeenteraad) te zwijgen, en zegt er nog altijd te weinig over. (In de pers een beetje wel, daar moet hij geen schrik hebben van ambetante vragen.)

Nu hebben we het nog niet gehad over het feit dat er ook mondelinge vragen kunnen gesteld, zowel na de gewone gemeentelijke agenda als na de zitting gewijd aan maatschappelijk welzijn.
We hebben het aantal vraagstellers dit keer niet geteld, maar wel de tijdsduur die daaraan is besteed. Méér dan 20 minuten. (En men heeft slecht één minuut per vraag! En 1 minuut per antwoord.) Vele van die vragen zijn ronduit onbenullig. Of ze kunnen gewoon gesteld via het meldpunt. Hier moeten we het College voor een keer bijtreden. Aan die serie triviale vragen moet echt paal en perk aan gesteld. Jawel. Een schepen zou het eens moeten aandurven om bij zo’n puur praktische vraag van de dag over bijv. een slecht wegdek (vragen die vaak juist komen van een of andere burger) koudweg te verwijzen naar 1777. Of de voorzitter zou dat kunnen doen…

(Wordt vervolgd.)

U begrijpt dat ‘kortrijkwatcher’ smacht naar dit soort informatie.
We volgen al een halve eeuw de Kortrijkse politiek en sedert 30 jaar zeer intens de gemeenteraad en zijn leden. We zijn er in feite dagelijks mee bezig. Méér dan de raadsleden zelf. Vandaar.

Pas nu ontdekt dat een masterproef handelt over deze vraag.
Nog wel een onderzoek van 2016-2017 verricht als ‘werkstudenten’ aan de UGent door Jan Seynhaeve (Wevelgems burgemeester) en Lobke Maes (schepen van Financiën aldaar).
De hoofdvraag waar de werkstudenten een antwoord op wilden krijgen luidde: “In welke mate voldoen de financiële rapporteringsdocumenten aan de verwachtingen van de raadsleden om hun taak als hoofdgebruiker van die documenten op te nemen?”
Deelvraag 1 was dan: “Wat willen de raadsleden weten?”
En deelvraag 2: “Hoe willen de financiële informatie aangereikt krijgen?”

De studie is in een bepaald opzicht relevant (de leugenachtige antwoorden van de respondenten!) en kent wel mankementen.
De auteurs zijn zich daar gelukkig van bewust en wijden er zelfs een hele bijlage aan. In Vlaanderen waren er ten tijde van de studie 7.464 gemeenteraadsleden. De survey werd verstuurd naar 2.366 Vlaamse raadsleden waarvan er 331 bruikbare antwoorden zijn teruggekeerd , zijnde 13%. Dat lage aantal is statistisch niet ongewoon, maar voor dit onderwerp toch tekenend voor de werkkracht en kunde van onze lokale politiekers.
Probleem is nog: de groep van respondenten is niet echt representatief. Er is een oververtegenwoordiging van uitvoerende mandatarissen (burgemeesters en schepenen), van ietwat oudere mandatarissen en van politici van CD&V-signatuur.
Niettemin willen we in een volgende editie van deze krant enkele meer pittige conclusies aanhalen.
Soms moesten we – onze Kortrijkse ervaringen indachtig – wel een beetje lachen. Ik geloof zelfs dat de respondenten zich in hun antwoorden wat beter voordeden dan ze in werkelijkheid zijn. Dat is ons buikgevoel…