Morgen 14 januari (voor de meeste lezers is dat vandaag) zal de gemeenteraad het meerjarenplan 2008-2013 voor de 21 kerkfabrieken (inclusief de protestantse kerk) goedkeuren. Over heel deze periode heen gaat het om meer dan 10 miljoen euro aan stadstoelagen. Gemiddeld 1,67 miljoen per jaar.
Dit smeekt om meer info, duiding en kommentaar.

In de raadscommissie ter voorbereiding van de gemeenteraad vroeg een raadslid naar de evolutie van de stadstoelagen over de jaren heen.
We hebben dat eens vlug opgezocht, zie.
Qua stadstoelagen is in het jaar 2000 voor de eerste maal de kaap van 1 miljoen euro overschreden. En in 2006 is er een geweldige sprong voorwaarts gebeurd.

Een overzicht, volgens de begrotingcijfers.
2000: 1,042 miljoen euro.
2001: 1,024
2002: 1,047
2003: 1,094
2004: 1,145
2005: 1,110
2006: 1,186
2007: 1,181 miljoen euro.
Dat is ongeveer 16 euro per inwoner, baby’s en moslims inbegrepen.
Hoeveel zou dat zijn per kerkganger?

Voor dit jaar gaat het om een stadstoelage van 1.455.551 euro.
En die toelagen lopen vanaf nu op tot 1.791.641 euro in 2013.
We hebben het hier nu enkel over stadstoelagen, in de zin van ‘werkingskosten’ of exploitatiekosten.
Stad gaf ook andere subsidies aan kerkfabrieken. Bijvoorbeeld voor investeringen. Men noemt dat dan buitengewone toelagen. In 2007 ging het om 64.293 euro. Soms kan er nog een restauratiepremie vanaf. Of er is iets te doen aan een of ander parochiaal huis. Er zijn ook zogenaamde doorgeefleningen.

Vanwaar die stijgende trend in de periode 2008-2013? (In 2011 gaat het al om 1,70 miljoen euro.)
Het stadsbestuur wijdt dit aan bepaalde nieuwe boekhoudkundige regels en aan de stijging van de … grondstofprijzen. Voor het maken van hosties?
Stadsbestuur (schepen Jean de Bethune) zegt nog dat er tijdens de vorige jaren telkens naar werd gestreefd om de globale uitgaven voor de Stad te plafonneren op het niveau van de begroting 2001, geïndexeerd aan 2,5 procent.

Huiswerk
Nu moet u met de formule van de samengestelde intrest eens berekenen in hoever dit streven is nagekomen.
Het basisbedrag van 2001 was ca. 1.024.955 euro. Vermenigvuldig dit met 1,025 verheven tot de macht van het aantal jaren dat u in acht wil nemen.
Klopt het nog een beetje?

N.B.
In het dossier over het meerjarenplan van de kerkfabrieken ontbreekt een afsprakennota. En nergens is er een verslag te bespeuren van vergaderingen en overleg Stad met het centraal kerkbestuur.

In kerkportalen of achteraan in kerkgebouwen prijken ad valvas allerlei mededelingen, versjes en gebeden. In de vorige eeuw zelfs nog een lijst van kranten die gelovigen ter bevordering van hun zieleheil niet mochten lezen. Waaronder: “Het Laatste Nieuws” !
Maar nooit ofte nooit en tot in de eeuwigheid zullen kerkgangers daar een overzicht te zien krijgen van de rekeningen en begrotingen van de kerkfabriek.

Nogal wat burgers uit Kortrijk trouwen graag in de prestigieuze Sint-Maartenskerk. Bij de deken. Hij geeft dan als deskundige de toelating aan zijn bruidsparen dat ze tot de daad mogen overgaan. Dat is namelijk de betekenis van een kerkelijke inzegening. Nu mag het: kindjes kopen. Ga heen en vermenigvuldig u. En pas op: een kerkelijk huwelijk is pas voltrokken als er (nadien) een bedceremonie is gebeurd. Goed onthouden als u er veel geld voor over hebt om uw kerkelijk huwelijk te ontbinden.

Volgend jaar verwacht men daar blijkbaar niet veel huwelijksinzegeningen.
Want het budget 2008 (de begroting) van de kerkfabriek raamt de ontvangsten van de eredienst voor huwelijken op slechts 1.000 euro. Nu moet u weten dat toch veel van die inzegeningen aldaar eerder op de dure uren plaatsgrijpen. Een mis van 11 of 12 of 13 uur kost 362 euro. In de namiddag: 244 euro.
Het kan niet anders of de kerkfabriek laat zijn rechten niet gelden op de reële ontvangsten uit huwelijken.
Idem voor begrafenissen. Voor de kerkfabriek is hiervoor slechts 1.750 euro voorzien.

Graag nog wat ontvangsten uit de rubriek “eredienst”?
Stoelgeld: 2.350 euro. (In Sint-Eutropius-Heule véél meer: 9.245 euro !) Omhalingen: 1.850 euro.
Kunnen de beminde gelovigen tijdens de preek niet even interrumperen? Interpelleren?

Het saldo van de exploitatie- ontvangsten en uitgaven uit de eredienst vertoont een tekort van ca. 73.000 euro.
Ontvangsten: 8.950 euro.
Uitgaven: 82.355 euro.
Hierna enkele kleinere maar noemenswaardige uitgaven van de eredienst.
Hosties: 820 euro. Miswijn: 510 euro. (Kan ook 810 zijn. Vergeten te noteren.) Voor wierook en kaarsen en nog zowat: 1.260 euro. Versieringen: 5.125 euro. Heilig Oliën: 150 euro.
Een dure post inzake exploitatie-uitgaven is die voor de gebouwen: onderhoud: 36.000, verzekeringen: 13.500, nutsvoorzieningen: 26.000 euro.
Andere dure post: bezoldigingen en sociale lasten: 55.150 euro. (Netto: 37.500.)
Het bestuur kost 16.760 euro. (Penningmeester: 5.000 euro.)

Het budget van een kerkfabriek wordt tegenwoordig ingedeeld in een deel “exploitatie” en een deel “investeringen”. Telkens met ontvangsten en uitgaven.
De exploitatie-ontvangsten vertonen in alle rubrieken een tekort. Uitgezonderd voor wat betreft het privaat patrimonium (huur, pacht,enz.). Hier is er een overschot van 56.000 euro. (Ontvangsten: 130.000 euro.)
Het globale negatief saldo voor de exploitatie bedraagt 93.000 euro.

Nu wat over de investeringen. Hier is er een globaal tekort van 90.000 euro.
De kerkfabriek leent 90.000 euro.
Voor de gebouwen voorziet men 75.000 euro investeringen. In het “hoofdgebouw” wil men 50.000 euro spenderen voor ‘decoratie’.
Het budget specifieert weinig. Maar volgens een nota in het dossier bij de laatste gemeenteraad is men van plan om de schatkamer in de Sint-Elooiskapel verder te herinrichten. En in het geklimatiseerd stadsarchief een ruimte afsluiten en inrichten. Schilderijen en beelden restaureren.

Hoeveel stadstoelagen zal Sint-Maartenskerkfabriek krijgen om de tekorten op te heffen?
Hiervoor is het wachten geblazen op de stadsbegroting 2008. Voor alle 21 kerkfabrieken samen gaat het over 1.455.551 euro. In een vorig stuk is berekend hoeveel dat is per inwoner (moslims incluis).
Dit jaar krijgt Sint-Maarten 71.777 euro.
In 2006 ging het om 101.207 euro.

Een kerkfabriek is een openbare instelling.
Waarom is de kerkraad niet openbaar?
Hoe hebben gelovigen inspraak in het budget van een kerkfabriek?
Waarom mogen ze alleen maar bidden en zingen in de kerk? En koperkleurige muntjes in de schaal gooien? En waarom is het verboden vóór het zingen de kerk uit te gaan? Dat reglement kan toch bij democratische stemming (mits advies van de clerus) gewijzigd worden?

Sinds de interpellatie van raadslid Marc Lemaitre (SP.A) over de malversaties van de kerkfabriek Sint-Eutropius (Heule) is de bespreking van het Kortrijkse kerkelijk leven in de gemeenteraad geen taboe meer. Het is ooit anders geweest. Bij zeldzame interventies van bijvoorbeeld voormalig raadslid Kempinaire (PVV) over rekeningen en begrotingen werd er gevloekt en gescholden.
Gelovigen weten nu dat de kerkfabriek van Sint-Eutropius zich niet aan de regels heeft gehouden bij de verkoop van een pastorie. De verkoop werd geheim gehouden en de bevoorrechte koper (raadslid Patrick Jolie, CD&V) bood niet het hoogste bod. Daarmee heeft de kerkraad het financieel belang van de stad geschaad. Omdat er een klacht kwam van de gedupeerde kandidaat-koper die 8.400 euro meer bood kon het College niets anders dan de beslissing van de kerkraad schorsen.
Volgens raadslid Lemaitre is het overigens niet de eerste keer dat de ouderlingen van Heule een woning verkochten zonder publiciteit en onder de vraagprijs. Zie zijn weblog. Het raadslid wil zelfs dat het stadsbestuur aangifte doet van twee dossiers bij het parket. Wegens belangenvermenging en valsheid in geschrifte.
De bevoegde schepen Jean de Bethune heeft gisteren beloofd dat hij beter toezicht zal houden op de kerkfabrieken.
Kortrijkwatcher wil hem hierbij bijstaan.

We openen straks onze nieuwe rubriek kerkfabrieken met een overzicht van het budget 2008 van de belangrijkste (decanale) parochie van onze stad, Sint-Maarten.
Later leggen we ook eens uit hoe een kerkfabriek het financieel belang van een stad kan schenden.