WOORD VOORAF

De “zaak Moena” is een unicum in de Kortrijkse geschiedenis. Zie de serie: “Waar is de tijd?”
Een democratisch gekozen bevolking uit het stadscentrum verzet zich tegen de afdanking van een ambtenaar. Dit is een zaak, waardig voor de landelijke pers.

—-
Moena Langenraedt was stilaan een bekende verschijning in de stad. Met haar bulderende lach zag en hoorde je ze van om het hoekje opdoemen. Haren in de wind, of de regen.
En nu wordt zij ontslagen als centrummanager. Eigenlijk was zij dat officieel niet echt. Bij het stadsontwikkelingsbedrijf (SOK) wordt ze “coördinator” van het centrummanagement genoemd. (Er is hier ook nog een rastermanager. En beetje “gebiedswerking”. En nog van alles, in het centrum.)

Dat het bericht van haar ontslag pas nu in de krant komt is nog onverwachter dan het ontslag zelf. Journalisten.
Want de officiële beslissing dateert al van in juli en een soort gluiperige voorbereiding van de afdanking was al in het voorjaar aan de gang. Of van vroeger, Joost weet het.
De opzegtermijn is zeven maanden. Zullen we haar nog zo lang tegen het lijf lopen?

Als de procedure op de juiste manier is gevolgd kan het niet anders of de bestuursleden van het SOK zijn daar al lang van op de hoogte. De Raad van Bestuur (bevoegd voor personeelsaangelegenheden) heeft dat ontslag toch goedgekeurd? Of is een en ander eerst bedisseld in het directiecomité? Is er een stemming geweest? Op grond van een beoordelingsrapport?

En wie zetelt er in die Raad van Bestuur? Ook gemeenteraadslid Koen Byttebier die als lid van een handelscomité nu pas zijn diepe ontgoocheling uitspreekt over de gang van zaken. Verder nog andere gemeenteraadsleden of mensen uit het College: de burgemeester, Wout Maddens, Christine Depuydt, Martine Vandenbussche, Philippe De Coene, Isa Verschaete. (Er zijn ook externe deskundigen waaronder bijvoorbeeld Frans Destoop en Marc Lemaitre. En iemand als Antoine Sansen is commissaris.)

Zal iemand van die raadsleden het wagen om “de zaak Moena” op de agenda te plaatsen van de volgende gemeenteraad?
Komen vertellen hoe een en ander in zijn werk is gegaan? Zijn / haar stemgedrag verantwoorden?
Zeer benieuwd.
Dat men niet afkomt met de smoes dat er over personen niet mag gepraat worden. Het kan in besloten zitting alleszins. En in de openbare zitting is het wel mogelijk om formele vragen te stellen over de gebruikte procedure. (Zie verder.)
En overigens is een extern verzelfstandigd agentschap – dat is het autonoom gemeentelijk bedrijf SOK – ook onderworpen aan de verplichtingen inzake formele motivering en openbaarheid van bestuur die gelden voor de gemeente. Vergaderingen van de Raad van Bestuur zijn wel niet openbaar, maar de notulen wel. Ze liggen op het stadssecretariaat. Maar liggen ze daar wel?Iemand moet minstens eens gaan kijken in welke vergadering van het SOK de beslissing is genomen om Moena van straat te krijgen.
Er nog even op wijzen dat gemeenteraadsleden op gezette tijden verslag moeten uitbrengen over de uitoefening van hun mandaat in andere besturen.

De handelaars zijn dus woedend, want ze hielden van Moena’s groot hart. Van haar daadkracht en gedrevenheid.
De exploitant van ’t Gazetje wil zelfs een petitie lanceren. Als Bart Pauwels enige impact op de zaak wil verwerven moet hij één procent van de Kortrijkzanen ouder dan 16 jaar achter zijn petitie kunnen scharen. En dan met een gemotiveerde nota enige vragen of voorstellen op de agenda plaatsen van de gemeenteraad. Voor september is het te laat want het verzoek moet minstens twintig dagen voor de gemeenteraadszitting ingediend zijn.

Een van de vragen zou kunnen zijn of het gemeentedecreet werd toegepast. En het sectoraal akkoord van 2002. Punt 7 over de evaluatie. (Allerhande minimale voorwaarden inzake evaluatie worden in de toekomst nog strenger. De bewerkers van de afdanking waren er op tijd bij.)
Personeelsleden zijn – ongeacht hun rechtspositie – onderworpen aan een stelsel van personeelsevaluatie. En de rechtspositie van personeel in een autonoom gemeentebedrijf is overeenstemmend met die van het gemeentepersoneel.
Is er een evaluatie geweest tijdens de proefperiode? Een periodieke evaluatie? Wie waren de beoordelaars? Ook de hiërarchische chef, Trui Tydgat? En wie nog?
Moena Langenraedt in “Het Laatste Nieuws” van vandaag: “Ze hebben me in de rug geschoten. Ik ben nuchter genoeg om te beseffen dat ik niet in het plaatje pas. Ik mag nog zo goed mijn werk doen, het blijft een politiek spel. Blijkbaar had ik te veel temperament.”
De beoordelaars bij een evalutie maken, rekening houdend met een beoordelingsgesprek, nog een beschrijvende kwalitatieve evaluatie. Daar zou dus het “plaatje” kunnen geschetst zijn waar Moena niet in past. Maar bestaat die beschrijvende evalutie wel? Vragen staat vrij.

Gevolgen van een negatieve evaluatie zijn niet noodzakelijk het ontslag. Herplaatsing is mogelijk, of een blokkering van de schaalanciënniteit.
Afdankingen “wegens beroepsongeschiktheid” zijn slechts mogelijk na minstens twee opeenvolgende ongunstige evaluaties. Niemand verdenkt Moena ervan niet te beschikken over voldoende kennis of vaardigheden. Ze zit met een baksteen in de maag. Kan managen, dat is werk organiseren. En ondernemen. Ze spreekt zelfs Russisch! Aan de motivatie, de prestaties van Moena twijfelt volgens de gazetten ook niemand. Omgaan met mensen kan zij als geen ander. Maar misschien minder met SOK-directrice Trui Tydgat.

Een evalutie moet voldoen aan kwaliteitsnormen.
Ten eerste is het voor een ondergeschikte een zeer gevaarlijke situatie om 1) meer te weten 2) en te kunnen en 3) te doen dan de hiërarchische overste die verondersteld wordt van alles te beoordelen.
Medewerkers zelf moeten tegelijkertijd juist vanwege hun beoordelaars voldoende ingelicht zijn over het evaluatiesysteem.
Het verloop ervan, de periodiciteit, de criteria. Openheid veronderstelt niet dat men “in de rug wordt geschoten”. Openheid impliceert dat er voldoende duidelijke, rechtstreekse communicatie is tussen de beoordelaars en het personeelslid. Tussentijdse toetsing moet nog vermijden dat personeelsleden bij afloop van de evalutieperiode met onverwachte gevolgen worden geconfronteerd. Daartoe kunnen communicatiemomenten afgesproken worden. En wanneer in de loop van de periode duidelijk blijkt dat een personeelslid riskeert ongunstig geëvalueerd te worden, dan zijn tussentijdse functioneringsgesprekken noodzakelijk.
Men kan betwijfelen of dit alles is gebeurd. Een tussenkomst in de gemeenteraad kan daar uitsluitsel over geven.

De beoordeling wordt aan het personeelslid niet enkel meegedeeld, maar ook toegelicht en besproken.
Moena kan daarbij een herziening vragen van de evaluatie en zelfs in beroep gaan bij de Vlaamse minister, maar zij is volgens de gazetten dat blijkbaar niet van plan.
“Het is een politiek spel.”

De burgemeester situeert de zaak Moena al te gemakkelijk in het kader van de toekomstige oprichting van een handelsdistrict, een BID. Dat is er nog lang niet!
En hij poneert hierbij dat de handelaars uit het district dan de “centrummanager” moeten aanstellen. Ja? Waar staat dat nu geschreven? Er is hier in België nog nergens een BID opgericht, laat staan dat er regelgeving voor is.
Overigens. In het SOK is er nu nog slechts één administratief medewerker (Rosie Van Raemdonck). Komt er nu een vacature aldaar? Trui Tydgat kan toch moeilijk alles alleen doen?

P.S. Maar dan over het PLAATJE.
Het wordt tijd dat de website van SOK wat meer wordt gestoffeerd. Verslagen van vergaderingen, begrotingen en rekeningen. Jaarverslagen. Met de verloningen. Personeelsformatie en bestand. Vergoedingen. Cursussen. Verlofregelingen. Diploma’s. VTE’s.
Thuiswerk. Overuren. Zwangerschappen moeten kunnen.
SOK is een gemeentebedrijf. Vooruit Trui ! Openbaarheid van bestuur ! Werk aan de winkels ! En zorg er tenminste al voor dat uw eigen personeel én bestuur én zowat iedereen die dat nuttig acht de nodige verslagen in handen krijgt. Een ambtenaar die dat niet doet wordt op basis van punten zeker gebuisd.
Truitje, laat je ook niet door Ollanders van Foruminvest inpakken. SOK was vroeger Woonregie. Nog vroeger Grondregie. Dat je dat allemaal niet meer weet…?
Ga nooit meer naar de Mipem-beurs in Cannes. Nooit meer. Rij gewoon eens naar Rollegem. Dat is een deelgemeente waar je een keer aan woonpolitiek zou kunnen doen. Vlakbij Cora is dadde.