Het nieuwe bestuursakkoord CD&V-VLD voorziet in de oprichting van een handelsdistrict in het winkelwandelgebied.
Engelse term: Business Improvement District (BID).
Wat zou dat kunnen zijn?

Misschien nu reeds een mogelijk misverstand bij handelaars of handelscomités opruimen.
Een echte BID – hoe men het ook wende of kere – veronderstelt een heffing bij de betrokkenen!
Zo’n structuur werkt niet gratis. En de dingen die men wil verwezenlijken zijn ook niet gratis.
Maar de burgemeester heeft daar blijkbaar al een mouw aangepast om de betrokkenen in het winkelwandelgebied mee te trekken in het project. Op de laatste gemeenteraad liet hij verstaan dat de NV Sint-Janspoort bereid is om 2 miljoen euro te storten is een soort fonds. En het Stadsontwikkelingsbedrijf SOK (dat zijn wij, belastingbetalers) zou daar nog 1 miljoen bij leggen.
Voorspelling: dat fonds zal onmisbaar zijn voor het BID, en een keer het is opgebruikt zal het BID ophouden te bestaan.

TERMINOLOGIE
Special Services Area
Special Improvement District
Self-Supported Municipal Improvement

Ten behoeve van het Vlaams Belang: hier kunnen we de term “Bedrijfomgevingsfonds” lanceren, of “Bedrijven Innovatie District”.
Of beter: KOEIEKOPFONDS.

ONTSTAAN
Halverwege jaren zestig kwamen binnenstedelijke gebieden in Toronto (Canada) door het metrowerk onder druk te staan. Tot overmaat van ramp vormden zich winkelcentra buiten de centrale stad. Oudere wijken zoals “West Bloor Village” (25.000 inwoners) kwamen in de problemen. Een lid van de plaatselijke ondernemersvereniging kwam met het idee een heffing op te leggen aan vastgoedeigenaren voor het financieren van allerhande verbeteringen aan de openbare ruimte. Een gemeentelijke verordening gaf de leden van de opgerichte Busines Improvement Area het recht om de opbrengsten van de BID-heffing te gebruiken voor de promotie van het gebied.
Het BID aldaar heeft momenteel zo’n 400 leden. Het jaarlijks budget bedraagt 230.000 euro.
Belangrijke vaststelling: elke ondernemer in het gebied wordt automatisch lid van de organisatie en is verplicht tot het betalen van de heffing.

GROEI VAN DE BIDs
In Noord-Amerika zijn er volgens schattingen minstens 800 BIDs.
(In New York alleen al 51.) Verenigd Koninkrijk: 25. Duitsland: 2. Japan: 262.
In Nederland hebben 6 steden aangegeven te willen starten met BIDs. In België zijn me geen gevallen bekend.

EEN DEFINITIE
Een Business Improvement District is een bij voorkeur private door de overheid gesanctioneerde organisatie, die collectieve diensten verzorgt in aanvulling op de door de overheid uitgevoerde taken. Verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte in een gebied en daarmee verbetering van het functioneren van gevestigde ondernemingen vormt in combinatie met gezamenlijke marketing de belangrijkste aandachtspunten van een BID. Vastgoedeigenaren en ondernemers in het gebied kunnen door de gemeente verplicht worden om bij te dragen aan de financiering van de maatregelen.

(Bron: www.bidrotterdam.nl. Een heel overzichtelijke en uitvoerige studie over BID’s.)

Een belangrijk onderscheid kan gemaakt tussen “business-based” en “property-based” BIDs.
In de eerste situatie verloopt de financiering via de ondernemers en in het tweede geval via de vastgoedeigenaren.
En dat brengt ons op het probleem van de financiering.

DE BID-HEFFING
De grondslag kan sterk verschillen. Mogelijkheden zijn gevelgrootte, oppervlakte of waarde van het vastgoed.
Of een toeslag op de onroerende voorheffing?
Men kan zich afvragen of het politiek klimaat in Kortrijk hier rijp voor is. Het gaat om een “tax” en bij de VLD bijv. is er toch geen sprake van nieuwe lokale lasten?

Hoe ziet onze burgemeester dit probleem op te lossen?
Op zijn persoonlijke website heerst enige dubbelzinnigheid.
Hij heeft het over “lokale financiële instrumenten”, en daarbij tussen haakjes wel degelijk over een (bijkomende?) heffing. En die zou slaan op het aantal m² nuttige commerciële oppervlakte.
Elders wekt hij de indruk dat een deel van de (reeds bestaande?) onroerende voorheffing (v.b. een paar honderd opcentiemen) gewoon wordt doorgeschoven naar het BID.

In een tussenkomst van zijnentwege in het Vlaams Parlement (Commissie voor Wonen, 14 april 2005) laat hij ook beide mogelijkheden open: een bestaande of nieuwe belasting.
Maar bij die gelegenheid had minister Marino Keulen het over een gemoduleerde fiscaliteit, waarbij voor bepaalde wijken het tarief van de opcentiemen zou kunnen worden verlaagd !

Hier stelt zich het probleem van de freeriders of lifters.
Mensen of verenigingen of bedrijven die niet willen meedoen omdat ze zich niet kunnen vinden in de verhouding tussen kosten en baten. Maar van de baten dan toch wel profiteren.
(Het zal moeilijk zijn om onze handelscomités bijv. op één lijn te krijgen. Ze hebben een reputatie van ruziemakers en individualisten.)
Volgens onze burgemeester kan een BID van start gaan als de helft plus één van de betrokkenen handelaars akkoord gaat. Dat is wel een klein draagvlak.
(www.stefaandeclerck.be/index.php?id=34)

MOGELIJKE TAKEN VOOR HET BID
Volgens de burgemeester: promotie, “consumer marketing”, veiligheid, bijkomende investeringen of voorzieningen.

Men kan onderscheid maken.
Basisdiensten: onderhoud van de buitenruimte, ontwerp en inrichting ervan, veiligheid.
Aanvullende diensten: bereikbaarheid (circulatie, mobiliteit), bewegwijzering, parkeren, economische ontwikkeling (werkgelegenheid, investeringen, nieuwe activiteiten), sociale dienstverlening.
Plus nog: marketing, communicatie, evenementen.

NOG EEN VRAAG
In verband met een mogelijke financiering van het Koeiekopfonds.
In de samenwerkingsovereenkomst tussen Stad, SOK en Sint-Janspoort NV (nog altijd her en der verkeerdelijk Foruminvest genoemd) was er overeengekomen dat er binnen de korste keren (maart dit jaar?) twee fondsen zouden worden opgericht: een pandenfonds en nog een ander.
Hoe staat het daar nu mee?

N.B
In het Vlaams Parlement (14 april 2005) beloofde minister Marino Keulen om meer speciaal met het Kortrijkse stadsbestuur te praten over de mogelijke oprichting van BIDs. Om desnoods een decreet voor te bereiden. Is dit gebeurd?