Er hangt elektriciteit in de lucht (2)

En we waren alhier ter stede nu een keer zo goed bezig ! En het is toch mislukt.

2002
Al in november 2002 had ’t Stad zich voorgenomen om samen met de politiezone VLAS, het OCMW en (even later) ook het gemeentebedrijf PARKO gezamenlijk een aanbesteding te doen bij allerhande leveranciers tot aankoop van elektriciteit. Want midden 2003 zou de energiemarkt volledig vrij worden en konden de stadsdiensten zich dus losmaken van de dure leverancier Electrabel.
Over gas horen we nog steeds niks.

2003
En waarlijk, in april 2003 al kwam er een openbare aanbesteding.
Een pluim voor de verantwoordelijke schepen van “facility”, Jean de Bethune.
Men raamde toen de mogelijke kostprijs voor stroom bij onze verschillende besturen op 1,17 miljoen euro. (Dit bedrag onthouden, want het komt later nog van pas. 1,17 miljoen of naar boven afgerond 1,18 miljoen.)

Stadsgebouwen: ca. 630.000 euro
Openbare verlichting: ca. 335.000 euro
VLAS: 22.000 euro
OCMW: 190.000 euro.
Parko: 19.000 euro.

Er daagden drie kandidaten-bieders op: Electrabel Customers Solutions, Nuon en Luminus. (Merk op: nog geen SPE.)
Het College van Burgemeester en Schepenen (CBS) vond de ingediende offertes evenwel te hoog en om budgettaire redenenen onaanvaardbaar.
De vraag is nooit gesteld of de stadsbesturen en Gaselwest toen voor bijvoorbeeld de percelen laagspanning en openbare verlichting geen verkeerde ramingen hebben gemaakt. Onderschattingen. Misschien was het ook wel niet zo handig om de aanbesteding op te splitsten in loten. (Dit werd alleszins afgeraden door de Vereniging van Steden en Gemeenten.) Leveranciers zijn dan geneigd om zich enkel in te schrijven op die percelen met afnamepunten met een goed profiel. Bovendien kan de opname van alle afnamepunten in één opdracht mogelijks een voordeel opleveren door de grotere schaal van de opdracht.
Wat zeker opviel is dat de offertes van de drie leveranciers onder mekaar vergeleken heel gelijklopend waren, onderling niet zoveel verschilden.
’t Stad zegt dit niet expliciet aan de raadsleden. Zegt alleen dat die en die bieder voor die en die percelen fel boven de ramingen zit.

Die eerste openbare aanbesteding dateert van juni 2003.
Pas in november 2003 beslist het CBS om de opdracht niet toe te kennen.
We blijven dus stroom betrekken bij de oude standaardleverancier, zijnde Electrabel CS. Waarlijk een “solution”.

En nu begint het mis te lopen.
GeDIS begint er zich mee te bemoeien, – eigenlijk al van in april 2003.
GeDIS is die organisatie waarvan u gratis spaarlampen krijgt. Voluit: Gemeentelijk Samenwerkingsverband voor Distributiebeheer. Een soort secretariaat van de vroegere gemengde intercommunales zoals Gaselwest. Werkzoekend organisme. Met lucratieve mandaten. GeDIS heeft type lastenboeken opgemaakt voor de openbare aanbesteding bij de aankoop van elektriciteit en coördineert voor de aangesloten gemeenten de onderhandelingen met mogelijke leveranciers.

2004
In april 2004 vaardigt ’t Stad een nieuwe en tweede openbare aanbesteding uit via het type-bestek van GeDIS.
Er zijn nu twee kandidaten: Electrabel en – belangrijk – ook de nv SPE.
Volgens SPE zal de aankoop van elektriciteit voor een geheel jaar 1,7 miljoen kosten. ’t Stad vindt dit 45 procent hoger dan “de bestaande kost”. (Wat daarmee bedoeld wordt is niet helemaal duidelijk. Gaat het om de “totale kost” of niet? Een totale kost slaat niet enkel op de aankoop van energie maar ook op distributie- en transportkosten en heffingen. )

Schepen Jean de Bethune en schepen Guy Leleu (die banden heeft met Gaselwest en de geliefkoosde leverancier Electrabel CS) vallen van hun elektrische stoel: de nv SPE is 12 procent goedkoper dan Electrabel !

Wat nu gedaan?
Het College verklaart de laagste bieding van SPE urbi et orbi opnieuw als onaanvaardbaar.
De totale kost is namelijk 1,7 miljoen zijnde 45 procent hoger dan de “bestaande kost”. (’t Stad houdt zich nog altijd vast aan de raming van 2003, zijnde 1,17 miljoen euro. Maar die 1,7 miljoen is een totale prijs (all- in) terwijl er met GeDIS toch is afgesproken dat men enkel zou rekening houden met de pure kostprijs van de stroom zelf. (Andere kosten-componenten zoals die van transport, transmissie en heffingen liggen toch vast, voor alle leveranciers.)

Lezer, we hebben u gisteren al verwittigd voor de moeilijkheidsgraad van dit stuk.

Pas in september 2004 (vijf maanden na de aanbesteding) beslist het College om ENKEL het perceel “openbare verlichting” te gunnen aan SPE. Hoe dit te rijmen valt met de wet op de overheidsopdrachten (de laagste bieder wint bij een aanbesteding) is een raadsel.
Hoeveel vraagt SPE voor die openbare verlichting? Ca. 252.000 euro.
En kijk nu eens naar de oorspronkelijke raming van ’t Stad hiervoor. In 2003! 335.000 euro !

Zo.
Tot op heden blijven we dus – uitgezonderd voor openbare verlichting – gekluisterd aan de leverancier van producent Electrabel.

2005
Maar wat heeft schepen Jean de Bethune – die ook wel inziet dat het zo niet verder kan – nu bedacht?
Gedaan met openbare aanbestedingen! Gedaan met offertes !
We gaan onze stroom kopen via een onderhandelingsprocedure, nog wel zonder voorafgaande bekendmaking. Onderhands. Schepen de Bethune heeft in de laatste gemeenteraad van 14 november al laten uitschijnen dat hij hierbij slechts die bieders gaat betrekken die vorige keer hebben meegedaan.

2006
Vraag is waarover men zal “onderhandelen”. Zijn er dan verschillende kwaliteiten van elektriciteit ?
Vraag is ook wat GeDIS denkt van deze demarche.
Men heeft dat nu vergeten, maar de stad heeft er zich ooit (gemeenteraad van 17 november 2003) toe verbonden om dossiers voor leveringen waarbij Electrabel als inschrijver kan optreden uitsluitend met GeDIS te behandelen.

Kortrijk bevindt zich in een zéér uitzonderlijke situatie.
En het staat weeral niet in de gazetten.
Al van begin vorig jaar werken de gemeenten die vroeger behoorden tot gemengde intercommunales (177 !) samen met GeDIS om een nieuwe leverancier te vinden. Ongeveer 80 procent deden dat met een algemene offerte en de rest met een openbare aanbesteding.
Slecht één (1!) gemeente maakte gebruik van de onderhandelingsprocedure.

Lezer,
En nu nog heel, héél eventjes verder lezen.
U zal het niet geloven.
Al in april vorig jaar hebben van de 177 GeDIS-gemeenten er 176 de levering toegewezen aan… SPE nv. D.w.z. niet aan Electrabel CS.
Gemeentelijke topmandatarissen van Gaselwest alhier waren stomverbaasd.En wat is de volgens ’t Stad de geraamde en aanvaardbare kostprijs voor de levering van de stroom?
Nu in 2005: 1,18 miljoen zonder de openbare verlichting (want die stroom wordt geleverd door SPE).
En hoeveel was dat in 2003? 1,17 miljoen, met openbare verlichting.

Zelfs een elektricien verstaat dit niet.
Schepen de Bethune staat voor spannende onderhandelingen.