Die derde bevraging uit het jaar 2022 (door het stadsbestuur nog altijd hardnekkig bestempeld als een “referendum”) wou per se weten of de Kortrijkse bevolking eigenlijk wel houdt van een ‘nette stad“. Daartoe heeft men aan al de bewoners (van 16+) vier vragen voorgelegd waarvan iedereen op voorhand kon voorspellen dat er zeker twee of drie daarvan met een ja-stem zouden worden gehonoreerd. De scores logen er dan ook niet om. Het aantal ja-stemmen varieerde van 63 procent, over 78% en 85% tot 90 procent.
Hierna dus de meest eenvoudige wenk die het Gentse universitair onderzoekscentrum zou kunnen geven aan hun alumnus, onze burgemeester Ruth Vandenberghe (verantwoordelijk voor democratische participatievormen): bedenk nu toch eens eens vraag die er toe doet.
Ook in verband met het thema ‘nette stad’ was er wel iets te vinden “waar de mensen wakker van liggen”. Bijvoorbeeld over de prijs van de vuilniszakken, die irritante sorteringsmanie, of over de vraag welke recyclageparken de tripartite eventueel misschien nog dacht te sluiten.

De goedkeuring van de derde bevraging werd behandeld in de gemeenteraad van 10 oktober 2022.
De uitslag luidde: 20 ja,15 nee. (35 raadsleden namen deel aan de stemming. Er waren twee leden afwezig, o.a. Van Quickenborne). 75 procent van onze eigenste “volksvertegenwoordigers” stemden dus tegen de inhoud van de vraagstelling. Pijnlijker is dat er één schepen (N-VA’er Axel Ronse) bewust niet heeft gestemd, naast nog twee leden van de meerderheid Nicolas Bougnies en Dieter D’Alwein (van de fractie “Team Burgemeester”). CD&V’er Jean De Béthune gaf ook verstek. Voor de specialisten van Ugent moet dit toch een belangrijke gespreksstof zijn ter formulering van hun conclusies over de Kortrijkse zgn. referenda. De lage ‘participatiegraad’ van onze raadsleden zelf én de redenen daarvan.
We laten het Gentse expertenteam aan het werk. Dat men het maar eens uitvist!

Maar we wensen bij de specialisten van Ugent bovenal de aandacht te vestigen op nog een belangrijker mogelijk bestuurskundig onderzoek, ook al omdat er zich in dit verband in de laatste gemeenteraad van 11 september van dit jaar dan een serieus incident heeft voorgedaan waar de Gentse onderzoekers wellicht niet van op de hoogte zijn en de burgermoeder Ruthie waarschijnlijk zedig zal over zwijgen.
Beste lezer, we spreken nu zeker in raadsels?
Volg even.

Deze Geconcerteerde Onderzoeksactie (GOA) van de Ugent heeft ongetwijfeld tot doel om na te gaan of het stadsbestuur wel degelijk gevolg geeft (gaf) aan de uitslag (de antwoorden) van de burgers op de bevragingen. (De zowat 2.000 suggesties bijv. die binnenliepen bij de eerste bevraging over autoloze zondagen heeft men zelfs nauwelijks bekeken.)
In deze derde bevraging wou het schepencollege onder meer weten of de burger niet liever zag dat het reservatiesysteem voor het recyclagepark van Heule zou worden afgeschaft. (Tussen haakjes: hiertoe was een nieuwe omgevingsvergunning vereist.) Dat reserveringsysteem was indertijd in feite gewoon ingevoerd als een tijdelijke Covid-maatregel, – belangrijk om te weten.
Nu was er op die zitting van september van dit jaar een onverlaat (onafhankelijk raadslid Jacques Demeersseman) die nu een keer graag wou weten waarom dat afsprakensysteem toch nog altijd in voege gebleven is. De tripartite heeft dus het feit dat 78 procent van de respondenten bij de bevraging het systeem wou afschaffen helemaal niet ingewilligd. Het raadslid heeft tot tweemaal toe moeten aandringen op een antwoord. De tweede maal viel er een korte stilte, aarzelde de burgemeester even of ze wel gebruik zou maken van de micro, keek ietwat radeloos naar de voorzitster en de directeur en bracht toen boudweg slechts één woord uit: “binnenkort“. En dat was het dan. Daarmee moesten we het stellen. Er kwam niet de minste uitleg. (Wist Ruthie het wel?)

Maar nu willen we het absoluut nog hebben over een ander bijzonder, nogal hilarische moment uit de zitting van 10 oktober 2022 over die bevraging met het thema ‘nette stad’.
Raadslid Matti Vandemaele van Groen nam het woord om tot verbazing van iedereen te vertellen dat hij een fervente tegenstander is van ‘referenda’. (Hij had er toen al twee laten voorbijgaan.) Veel van de talloze studies over directe democratie heeft hij blijkbaar nog niet doorgenomen want zijn argumentatie raakt kant nog wal voor wie zich al enigszins heeft verdiept in de onnoemlijk vele studies over het onderwerp.
Volgens Matti is het nefaste van referenda hierin gelegen dat dit systeem “mensen en groepen tegen elkaar opzet”. (Nou zeg, schaf dan ook de verkiezingen af…)
En nu komt de clou van de zitting.
Het mag vreemd klinken maar raadslid Vandemaele vroeg aan de Raad om de vier vragen van de voorliggende derde bevraging te schrappen én te vervangen door een nieuwe bevraging (dus toch!) aan de bevolking die luidt al volgt: “Vindt u dat het referendum een nuttig instrument is om het beleid van stad er mee vorm te geven?”
Dit is ongeveer de meest complexe, fundamentele vraag inzake al of niet directe democratie die men zich kan stellen. Daar zijn hele boeken over geschreven en het GOA-project wijdt er net de zoveelste studie aan.
Hoe is de stemming hierover afgelopen?
– 10 ja-stemmen van Groen natuurlijk, maar ook van de CD&V-fractie (met uitzondering van De Béthune):
– 21 neen-stellen van de meerderheid (de tripartite en van onafhankelijk raadslid Demeersseman);
– 4 onthouden van het VB.
De experten van Ugent doen er goed aan om vast te stellen wie er bij die stemming met opzet de raadszaal heeft verlaten: schepen Ronse en de raadsleden De Béthune, Beugnies en D’Alwein.

SLOT
We vertelden in de vorige edities van deze alternatieve stadskrant (dat is burgerjournalistiek!) enkele ‘facts en figures’ over de drie voorbije bevragingen in onze stad, net omdat een wetenschappelijk team van Ugent die vorm van burgerdemocratie onder de loep wil nemen. Met een zogenaamd (degelijk gefinancierd) GOA-project.
Maar we hebben een zeer sterk vermoeden dat een of andere (Gentse) prof zich al heeft gemoeid met de vierde huidige voorziene bevraging over het al of niet doven van de openbare verlichting tijdens bepaalde nachtelijk uren. En daarbij het stadsbestuur waarlijk heeft behoed voor een héél zwaarwichtige, onvergeeflijke fout in de bevraging. Daar moeten we het toch ook over hebben want ten eerste behoort zo’n voorafgaandelijke tussenkomst (een serieus ingrijpen) geenszins tot de taakstelling van het GOA-project (het advies kwam toch van die kant?) en ten tweede wil het stadsbestuur (schepen Wouter Allijns) absoluut niet zeggen welke prof-specialist die fout op het nippertje heeft kunnen verijdelen. (In de pers en andere media en de website van stad was het al te laat zodat de uitslag van die vierde bevraging ook al niet meer zuiver valt te interpreteren….)
In een volgend stuk zullen we hier ons vermoeden uitspreken om welke prof het hoogstwaarschijnlijk gaat die het stadsbestuur heeft geadviseerd en wat uitleg geven over die onvergeeflijke, niet te vatten fout die nipt (maar uiteindelijk toch wat te laat) werd rechtgezet. Geschrapt.

P.S.
Wordt zeer binnenkort vervolgd. Redacteur was even op stap naar de zon.