Kortrijkwatcher is dus van plan om een serietje artikeltjes te publiceren over de luchthaven, en dit naar aanleiding van de heibel rond het verschijnen van het rapport getiteld: “Opmaak van een MKBA en strategische visie voor de Vlaamse regionale luchthavens”. MKBA staat voor ‘Maatschappelijke Kosten Baten Analyse”, en het is op basis van deze studie dat onze komende stukjes zijn gebaseerd.
Om de lectuur ervan te vergemakkelijken en verstaanbaar te maken geven we hierna een lijst van specifieke luchtvaarttermen die van pas kunnen komen. Dit lexicon kan naarmate onze serie vordert wel een keer uitgebreid worden.
Daar gaan we.

VLIEGVELD / LUCHTHAVEN
Een vliegveld (airfield) is natuurlijk een terrein waar vliegtuigen kunnen landen en opstijgen.
Maar een luchthaven (airport) is wel degelijk een terrein met allerhande speciale accommodaties zoals een verkeerstoren, een luchthavengebouw, een vliegtuig-afhandelaar, kerosine-bevoorrading, grenspolitie, douanefaciliteiten, brandweer, enz. Het terrein op grondgebied Wevelgem (en stukje Bissegem) verdient dus de term “airport”, terwijl bijv. dat van Moorsele een “airfield” is.
INTERNATIONAAL VLIEGVELD / REGIONAAL VLIEGVELD
De luchthaven van Kortrijk-Wevelgem is beide tegelijk, en dat is wat veel mensen niet begrijpen.
Het komt hier op neer. De term “regionaal vliegveld” is een administratief begrip: het terrein valt onder de bevoegdheid van het Vlaams Gewest en is door overheden gesubsidieerd. Zo zijn in Vlaanderen de luchthavens van Oostende-Brugge en Antwerpen-Deurne ook “regionaal”. Ja, én internationaal.
Waarom? Omdat vliegtuigen vanop die terreinen mogen vertrekken naar het buitenland en ook vanuit andere landen mogen terugkeren. Er is op die luchthavens immers grenspolitie en douane beschikbaar.
EBKT
Tja. Dat is de plaatsnaam van onze luchthaven in de luchtvaartterminologie, als de ICAO-code.
E staat voor Europe, B voor Belgium en KT is…Kortrijk. Nu verstaat u ook de afkortingen EBOS en EBAW.
Moorsele is dan EBMO.
ICAO
“International Civil Aviation Organisation”. Een organisatie van de Verenigde Naties die zich onledig houdt met allerhande principes en reglementen voor de internationale luchtvaart. Teveel om op te sommen. Het hoofdkwartier is in Montreal.
Tegenhanger voor Europa is EASA: “European Aviation Safety Agency”. Een agentschap van het Europees Parlement.
KJK
Dat is – jawel – ook een naam voor EBKT, maar nu als handelsbenaming bedoeld, volgens de IATA-code.
Volgens die code is EBOS dan genaamd OST en EBAW wordt ANR.
IATA
“International Air Transport Association”. Een handelsorganisatie.
GENERAL AVIATION
Wordt soms nogal geringschattend “kleine luchtvaart” genoemd. Het is burgerluchtvaart met uitsluiting van lijn- en chartervluchten. De ICAO-definitie luidt: “all civil aviation operations other than scheduled air services and nonscheduled air transport operations for remuneration or hire”.
Op EBKT wordt dus méér gedaan dan “algemene luchtvaart” of puur recreatief vliegen. (Dat laatste is wat tegenstanders van onze luchthaven zich nog altijd inbeelden en zelfs aldus verkeerdelijk publiek durven afficheren: dat het terrein EBKT enkel dienstig is voor de pleziertjes van “dikke nekken”, rijke luizen. Dat is waarlijk misleidende desinformatie)
LUCHTVERKEERSLEIDING (ATC)
“Air traffic control” is de instantie die ervoor zorgt dat alle luchtverkeer veilig navigeert, bijv. zorgt voor separatie. Twee voorname deelgebieden van het gecontroleerd luchtruim zijn de “tower control” die instaat voor de control zone (CTR) onmiddellijk rondom de luchthaven en de “approach control” die verantwoordelijk is voor naderingsverkeergebied (TMA).
EBKT ligt (in tegenstelling tot ABOS en EBAW) niet in een gecontrolleerd gebied en heeft slechts een “beperkte luchtverkeersleiding”.
CTR
“Controlled Traffic Region”. Moet u zich voorstellen als een zuilvormig luchtruim met beperkte straal en hoogte rondom een luchtvaartterrein, een landingsbaan. Je mag daar niet binnenvliegen zonder toelating van de verkeersleiding. En bij het verlaten ervan wordt er van de piloot ook verwacht dat hij dat meldt.
TMA
“TerMinal control Area”. Moet u zich voorstellen als een balkvormige ruimte boven een CTR. Ook hier is toestemming vereist.
RMZ/TMZ
Dat heeft EBKT dan weer wel als “zone”.
Wie wil gebruik maken van ons vliegveld heeft een radio nodig aan boord en moet zorgen voor een 2 way radio communicatie. Het is een “Radio Mandatory Zone”. Er zijn verplichte en aanbevolen ‘reporting points’. Het is tegelijk een TMZ, een “Transponder Mandatory Zone”. (Een transponder is een instrument dat zorgt voor een radarbeantwoordingsysteem met informatie over de identiteit en eventueel de hoogte van het luchtvaartuig.) Vandaar dat we voor EBKT gewagen van een ‘beperkte’ verkeersleiding. De verkeerstoren geeft toelichtingen en adviezen aan de luchtvaartuigen. Bijvoorbeeld over de landingsbaan in gebruik, de windrichting en de sterkte ervan, de luchtdruk (dienstig voor de hoogtemeter). Dat er een ballon is in de buurt.
Dat wordt wel eens AFIS genoemd: “Aerodrome Flight Information”.
CLEARANCE
“Klaring”. Dat wil zeggen: een machtiging (toelating) aan de gezagvoerder om een vlucht aan te vangen of te vervolgen onder bepaalde gestelde voorwaarden. Het is als het ware een gebod. Het personeel op de verkeerstoren van EBKT geeft niet het statuut om een ‘clearance’ te geven, maar het is duidelijk dat een piloot bijvoorbeeld niet zo gek zal zijn om te gaan landen op de piste die niet is aangegeven als zijnde in gebruik.
RUNWAY (RW)
Landingsbaan, piste. In Wevelgem is er één piste van 1900 meter lang en 45 meter breed.
Men kan landen in twee richtingen. De RW 06 is oostelijk gericht (061,89°) en de RW 24 is westelijk gericht (241,89°). (Nu ook mogelijk met GPS.) Aangezien alhier de wind hoofdzakelijk westelijk is en een vliegtuig best tegen wind landt zul je hier meestal landingen zien gebeuren boven Bissegem. En opstijgende vliegtuigen doen dat ook tegen de wind in , dus meestal zie je die boven Wevelgem.
De RW van EBKT is lang genoeg voor het ontvangen van middelgrote vliegtuigen (zoals de Boeing 737) maar de piste is niet hard genoeg om dat veelvuldig per jaar of per dag toe te laten.
REMOTE (Virtual) TOWER
Een verkeersbegeleiding, niet vanop een toren bij de luchthaven zelf, maar op afstand.
Bestaat in België nog niet, maar voor de luchthavens van Luik en Charleroi zijn er plannen voor een ‘remote tower” in Namen. De bewegingen op en rond die twee luchthavens worden dan vanuit Namen in de gaten gehouden via camera’s en grondradarsystemen. De fysieke torens in Luik en Charleroi worden dan gesupprimeerd.
SAF
“Sustainable Aviation Fuels”. Meer milieuvriendelijk: bio-brandstof, synthetische brandstof (waterstof). Zelfs e-fuel, elektrisch aangedreven vliegtuigen. Te verwachten vanaf 2025 voor lestoestellen?
SKEYES
Tot in 2018 gekend als Belgocontrol. Een autonoom overheidsbedrijf belast met luchtverkeersleiding, opleiding, infrastructuur, enz. Staat ook in voor de veiligheid van de burgerluchtvaart in het luchtruim boven België en deel van Luxemburg tot een hoogte van 7.500 meter.
LEM en LOM
Mogelijke beheersstructuur van een regionale luchthaven. Al toegepast in EBOS en EBAW.
LEM is de private luchthaven-exploitatiemaatschappij die zorgt voor commerciële uitbating en LOM is de publiekrechtelijke ontwikkelingsmaatschappij, in casu de Vlaamse Overheid en die zorgt voor (financiert) de basisinfrastructuur.
VFR en IFR
In IFR vliegt men volgens “Instrument Flight Rules” en mag dat gebeuren zonder of met fel verminderde zichtbaarheid (in de volksmond noemt men dat “blind vliegen”). De piloot moet daarvoor een speciale licentie behalen. VFR volgt de “Visual Flight Rules”. In een VFR-vlucht mag men niet eens door een wolk vliegen.