Bij de behandeling van het dossier “fractietoelagen” is gebleken dat het ethische bewustzijn van het overgrote deel van onze gemeenteraadsleden hetzelfde is als dat van een slagroomtaart.
De SP.A zweeg toen het Vlaams Belang poneerde dat die financiële tegemoetkomingen door de andere partijen oneigenlijk werden gebruikt. De CD&V-fractieleider Filip Santy gaf een irrelevante repliek ten beste: het totaal van de kostennota van zijn fractie was hoger dan de stadstoelage. Koen Byttebier (VLD) verantwoordde niet hoe men huurgeld kan aanrekenen voor een lokaal waar niks te huren valt.
De burgemeester gaf op een gegeven moment wel blijk iets af te weten van “verantwoordelijkheidsethiek”. Toen hij de vraag stelde of bijvoorbeeld alle internetkosten van het Vlaams Belang te aanzien zijn als ondersteuning van de fractie. Hij zag tenminste een probleem, maar kwam wel niet tot een oplossing (“commitment”).
Er zijn misschien wel twijfelgevallen mogelijk. Maar moet een fractiebijeenkomst wel gepaard gaan met een driegangenmenu in een of ander duur restaurant? Waar legt men dan de dossiers op tafel? Wie maakt er notities tussen de soep en de patatten?
Wees er maar zeker van dat fractieleiders in hun diepste binnenste wel weten dat bijvoorbeeld uitnodigingen voor een receptie sturen naar alle leden van de partij niet behoort tot “fractiewerking”. Een rekening voor een Heilige Mis indienen wijst erop dat men nog geen onderscheid maakt tussen Sacerdotium en Imperium.
Er zijn wel degelijk gemeenten waar men probeert een zekere deontologie te handhaven.
In Denderleeuw is in januari 2005 de toelage voor de fractie van het Vlaams Blok afgenomen. Men had ermee advertenties bekostigd.
In Diepenbeek ook, in augustus 2005, bij de VDD (toen de partij van de burgemeester Etienne Steegmans) en de CD&V. Nog wel door de minister Marino Keulen himself ingetrokken. Het ging om onrechtmatig gebruik van niet minder dan 5.367,88 euro. De VDD had de toelage individueel verdeeld onder de eigen raadsleden. De CD&V financierde er een uitstapje mee, en representatiekosten. Het dossier sleepte al aan van in 2003, en werd aangekaart door raadslid Frank Keunen (nu SP.A en adviseur van minister Frank Vandenbroucke) die voorheen al een opstel heeft geschreven over politiek en deontologie.
In Houthalen-Kelchteren staat zelfs tegelijk de “Gesinnungsethik” en de “Verantwortungsethik” hoog in het vaandel. De fracties geven niet gebruikte toelagen ieder jaar braaf terug. Daar wordt niets weggelachen of gebagatelliseerd.
Hier in Kortrijk had het nooit zover mogen lopen dat het VB klacht kon indienen over het misbruik van fractietoelagen.
Om te beginnen moest er al lang een goedgekeurde deontologische code bestaan voor gemeenteraadsleden.
Tevens kon het College met de nodige bestuurskracht een overleg tussen de fractieleiders hebben georganiseerd bij de indiening van de kostennota’s. Een beraad – samen met een advocatenkantoor voor gecompliceerde zaken – over de vraag wat men verstaat als kosten gemaakt ter ondersteuning van de fractiewerking.
De ministeriële omzendbrief BA-2004/01 stelt dat de fracties met een nota én bewijsstukken op het einde van het werkjaar toelichten hoe ze de ontvangen middelen hebben gebruikt. Dus niet in augustus van volgend jaar.
De vraag rijst hoe de fracties momenteel bezig zijn met het bijeen scharrelen en opsmukken van hun facturen voor dit jaar 2008. Dat wordt een beetje schriftvervalsing.
Ach, ja.
Als de fractieleiders in januari 2009 nu een keer de moed hadden om toe te geven dat ze de uitgekeerde toelagen van 2008 niet helemaal hebben kunnen verteren?