Ja, waarom? (Zie nog stuk van 3 juli.)
Het juryrapport en de conclusie van minister Bert Anciaux zijn nu in ons bezit. Wat leren we daaruit?
Maar eerst even dit.

Het recente “participatiedecreet” heeft een nieuwe titel in het leven geroepen: die van Vlaamse cultuur- en sportgemeente.
De onderscheiding wordt om de twee jaar toegekend, en de uitverkoren gemeente krijgt niet minder dan 400.000 euro voor wat men van plan is te doen.
Voor de titel van sportgemeente 2011 waren er blijkbaar slechts drie kandidaten (Hasselt, Gent, Herentals) en Gent haalde bekroning binnen.

Stad Kortrijk heeft zich op de valreep (dat is een fout geweest) kandidaat gesteld als Vlaamse cultuurgemeente 2010. Met een schitterend project rondom het thema “de perplexe stad”. Achtergrond van het ingediende dossier is dat inwoners en bezoekers in dat jaar perplex zouden staan van de vernieuwde stad. In het project voorziet (voorzag) men allerlei evenementen, manifestaties, symposia die mensen (alle vijf de zintuigen) kunnen ontregelen. Op het verkeerde been zetten. Perplex doen staan. Geheel nieuwe ervaringen opdoen.
Over dat project hebben we het later wel nog een keer, want alle culturele actoren van stad schaarden er zich achter zodat het heel goed mogelijk is dat we daar nog zullen van horen.

Kortrijk heeft het niet gehaald. Op 20 maart waren er officieel 7 kandidaten, maar tegen de deadline waren er waarschijnlijk dubbel zoveel. We weten het niet, want het verslag van de beoordelingscommissie dat we in handen kregen vermeldt geeneens de lijst.

Voor de titel van cultuurgemeente 2010 was er bij de jury “unanimiteit” over drie dossiers: Genk, Oostende, Kortrijk. Minister Bert Anciaux had dus vrij spel. Oostende heeft gewonnen.

Het rapport van de beoordelingscommissie (26 juni) is van een ontstellende eenvoud en beknoptheid.
Zo’n kortrijkwatcher zou het niet aandurven om dat papier (3 bladzijden over genoemde 8 gemeenten) ergens aan iemand voor te leggen.
Voorzitter was Gilbert Van Houtven. Secretaris Bart Van der Herten. Wacht tot ik ze tegenkom. Jos, Sonia, Marc, Hans, Marjolein.

Iedere kandidaat kreeg zeker na veel oeverloos gepraat over de criteria zowel positieve als luttele negatieve bemerkingen.
(Maar waar halen die juryleden hun mandaat vandaan?)

Voor Oostende vond men het goed dat het project inspeelt op 150 jaar Ensor. En dat aan het eind van 2010 er aldaar (eindelijk) een cultureel centrum van enige betekenis zou worden geopend. En de zee participeert ook. Bij ons was het waarlijk de Leie, met alweer een volstrekt uniek idee.
Me dunkt heeft het op te richten Oostendse cc. – niet de zee – een grote rol gespeeld bij de minister van Cultuur. Oostende heeft een “boost” nodig op cultureel vlak. (Vande Lanotte is eerder economisch gericht. Met geld bezig.)
En ja, Oostende wordt bestuurd door drie partijen, met 6 schepenen uit kartel SP.A-Vl.Pro.

Over Kortrijk zegt de jury dat het project een eerder traditioneel programma omvat met minder vernieuwende elementen. Dat is gewoon onjuist. Tegelijk onwaar. Alleen al het thema “perplexe stad” is in de gehele wereld ongezien. Zodanig onjuist dat we ons afvragen of men het lijvige dossier wel heeft gelezen. En dit is een raadselachtige, niet te begrijpen uitspraak: “Niettegenstaande het programma goed in elkaar zit, is de jury van oordeel dat de eventuele subsidiëring minder meerwaarde zou bieden dan het geval is in Genk en Oostende.”

In zijn motivatie om Kortrijk niet te selecteren herhaalt Bert Anciaux enigszins deze bewoordingen: “De jury uitte enige twijfel rond de meerwaarde van dit voorstel t.o.v. van het bestaande.”
Ik versta het nog altijd niet. Het project omvat wel degelijk volstrekt nieuwe, ongeziene gebeurtenissen. Bijvoorbeeld een internationaal symposium van wiskundigen over fractals.
Dingen die ‘het bestaande’ een geheel andere wending (tournure) konden geven. Bert heeft het doorheen zijn wenkbrauwen niet gezien.

Uit de brief van Bert Anciaux valt af te leiden dat hij wel enige moeite heeft gehad met de selectie van Oostende. Die is gebeurd na “ampele overweging”. “De toetsing van uw dossier aan dat van andere kandidaten was niet eenvoudig.”
Volgens Anciaux speelde het een rol dat Oostende met zijn project “nieuwe publieken” kan bereiken. Dat het daar gaat om een “prikkelende koppeling van kunst aan sociaal-culturele methoden en de breedte en kracht van het voorgestelde netwerk”.
Nou zeg, dat geldt zeker ook voor het Kortrijkse dossier. Meer: dat van die ‘prikkelende’ dingen in Oostende leest men niet in het verslag van de beoordelingscommissie.

Over het project van Oostende kunnen we niet oordelen. Staat niet op de website van de stad. Daar is zelfs nog geen melding gemaakt van de onderscheiding ! Van netwerk gesproken.

Voor het jaar 2012 is Turnhout nu al geselecteerd.
Iedereen had ook dit verwacht, al van vorig jaar eigenlijk.
Turnhout is zijn campagne al begin 2007 begonnen. Met sterke ondersteuning van het College én de gemeenteraad. En van diverse geledingen van de bevolking, tot en met het ACW en Unizo. En als culturele kleppers als Staf Pelckman en Karl van den Broeck (van het weekblad Knack) even met Bert gaan praten helpt dat ook wel.
Het volledige dossier en de voorbereiding ervan staat geheel en al te lezen op de website van Turnhout. De stad viert in 2012 haar 800-jarig bestaan. Dat moest beloond.

Zo. Nu weet u weer alles.