Gelukkig heb ik altijd mijn verrekijker van 10X50 bij.
Aangezien het schemergetal ervan 22,4 bedraagt en de schijnbare beeldhoek zelfs 70 graden, kon ik duidelijk de inzittenden identificeren van die helikopter die gisteren verdacht laag en lang rond de Xpo (de Hallen) toerde.
Niemand minder dan onze burgemeester, vergezeld van Karel Debaere van Leiedal en Saskia van de Xpo zelf waren de inzittenden.
Zij staan in de laatste uitgave van het weekblad “Trends” niet voor niets te prijken op de ware powerlist van Kortrijkse machthebbers.

Maar wat richtten ze daar gisteren in ’s hemelsnaam uit?
Naar verluidt zou de tocht er gekomen zijn op instigatie van Luc Glorieux van Busworld.
Immers, op 19 oktober start in en rond de Xpo opnieuw de internationale vakbeurs voor de autocar- en buswereld.
En van Luc Glorieux (ereburger van Stad) is al lang bekend dat hij soms een beetje dreigt om met zijn vakbeurs naar elders te trekken. Vindt hier geen plaats en parkeerfaciliteiten genoeg. Er moest dus van boven uit de hemel een en ander worden verkend.

Waarom mochten onze schepenen van mobiliteit en stadsplanning niet mee in de lucht?
Wisten ze wel af van die vlucht ? Is er een rapport uitgebracht?

P.S.
Zo’n incentive vlucht voor 3 personen en gedurende 30 minuten kost al vlug iets van 400 euro.

Lang in de waan geleefd dat “Tutti Frutti ” (TF) een rock-‘n-roll liedje was van Little Richard.
Daarna dat het ging om een boek van Gerrit Komrij.
Mis.
Sinds het lezen van de stadsbegroting 2006 weet iedereen dat het qua TF in Kortrijk gaat om “technische benodigdheden voor het personeel”, weliswaar onder de vorm van appels en peren.
Want het was onder deze post in de begroting dat de kostprijs voor de wekelijkse bedeling van fruit in stadsdiensten is ondergebracht. Met nul krediet, in die begroting.
(Wie doet er dat, waar, wanneer, waarom? Hoe gaat dat? Zijn het gewoon tikfouten?)

Het project TF is een uitvinding van doktoren en ambtenaren en lokale fruitsappers van het Lokaal Gezondheidsoverleg (LOGO) uit Marke, en overgewaaid vanuit een mislukt project uit de scholen. Zou me niet verwonderen dat schepen Lybeer er toen ook al lokaal achter zat.

Bedoeling met TF is om ons voor ons zorgend stadspersoneel helemaal preventief gezond te houden
Waarna dit kan blijken uit het stijgend aantal gevallen van absenteïsme vanwege diarrhee.
Tutti Frutti is hier ter stede een landelijk zeldzaam toeterenietdoe project in het kader van het beleid: “sociale dienstverlening”.

In 2006 is voor de actie 3.718 euro uitgetrokken. Het ging toen om 830 ‘stukken’ fruit per week. 4,47 euro per “stuk” is dat, over het jaar heen.
Let wel: de fruitbegroting sluit de weken van de schoolvakanties uit en heeft het NIET over de maanden juli, augustus en september. In die periode wordt op het stadhuis immers wat minder gewerkt dan gewoonlijk en dat objectief meetbare gegeven op zichzelf maakt mensen gezond.

Begrotingspost creëren

Het College heeft nu in Stad een “structureel” fruittekort vastgesteld en trekt daarom het aantal ‘stukken’ op tot 900 per week.
De totale kostprijs bedraagt nu plots 5.040 euro. Dat is dan 5,6 euro per stuk.
Ambtenaren hebben het onder mekaar op het dakterras van het stadhuis ingezien hoe grappig dat was om fruitbedeling onder te brengen in de begrotingspost “technische benodigdheden voor het personeel”. Maar een nieuw artikel heeft men nog niet gevonden. Het moet nog “gecreëerd worden” door de directie Financiën ! Hoe kan men voor die uitgave dan een visum verlenen?
Suggestie voor schepen van Financiën, Alain Cnudde.
Art. 620/124-06, uit de rubriek ‘Landbouw, Visserij, Voedselvooziening’: “prestaties van derden, eigen aan de functie”.

De verhoogde kostprijs voor de fruitstukken is waarschijnlijk te wijten aan het feit dat er voortaan te Kortrijk op twee momenten van het jaar specifieke acties zijn voorzien: éénmaal met fair trade fruit – eerlijke handel is duurder dan valse – en éénmaal met bio-fruit. Die momenten (welke?) kosten elk 335 euro.
Of er bij de aankoop van al dat fruit een offerte is gemaakt, dat is nergens aangegeven
Fair trade wil in België zeggen zeggen dat de beste wint.
Op Tinternet vindt men bij leveranciers uit de streek aan scholen prijzen die schommelen van 4,8 euro over 6 tot 8 euro per leerling en per schooljaar.

Zeg !
Die 900 stuks? Zou dat betekenen dat er hier in Stad effectief 900 personeelsleden zijn? Koppen, eenheden?
Dan is de vraag naar het aantal personeelsleden, die we hier tot vervelens toe over zes bijdragen hebben gespreid, indirect opgelost.
Maar de kabinetten krijgen geen fruit !
Tsjomme.
Geef ze biofruit.

(Zie onderaan nog een update.)

Over de mogelijke taken van het BID zal onvermijdelijk een politiek-ideologische discussie losbranden.
Of het zou toch moeten (kunnen).

Uit buitenlandse ervaringen kan men leren dat BID’s zich met van alles bezighouden.
Tot en met sociale projecten zoals bestrijden van (jeugd)overlast, werkprojecten voor verslaafden, verdringen van prostitutie.
Zogenaamde basisdiensten zoals onderhoud en ontwerpen van de publieke ruimte, veiligheid.
Verder nog aanvullende diensten als bereikbaarheid (circulatie, mobiliteit), bewegwijzeringen, parkeerproblematiek, economische ontwikkeling (werkgelegenheid, investeringen, nieuwe activiteiten), sociale dienstverlening.
Plus nog marketing, communicatie, evenementen. Leegstand ook !
Er zijn handelsdistricten waarbij de participanten zelfs overgaan tot de collectieve aankoop van goederen (mazout!) en diensten (straatvegers).
Vooral in de Verenigde Staten vervullen BID’s taken die wij in het Avondland beschouwen als strikt behorend tot de kerntaken van de overheid, en dat komt vanwege de aldaar in de Far West heersende weerzin tegen een regulerende overheid. Als zo’n Amerikaanse stad zich in genendele bekommert om zwervers, dan laat men dat probleem over aan BID’s of liefdadigheidsinstellingen.

Maar ook het omgekeerde kan zich voordien.
En in verband met ons in Kortrijk op te richten handelsdistrict is hier wellicht een waarschuwing op zijn plaats.
Als dat BID er komt of die VZW Centrum Kortrijk, kan het bij krapte van de beschikbare middelen heel goed zijn dat het stadsbestuur maar al te graag ziet dat het handelsdistrict taken oppakt waar Stad tevoren zelf traditioneel voor instond. Voorbeeld: het handelsdistrict beslist om op eigen houtje camera’s te plaatsen. Dat brengt dan een gevoelige besparing mee in de stadsbegroting en bij de politiezone VLAS.
En toch: vermeden moet worden dat Stad het BID als lapmiddel gebruikt om achterstallige, niet-uitgevoerde investeringen of diensten te compenseren.

Hoe pragmatisch men het ook probeert te benaderen, het opmaken van een takenpakket voor het BID is niet eenvoudig.
Er moeten afspraken gemaakt worden
Fundamentele vraag is wat Stad beschouwt als zijnde haar kerntaken. Die vraag is evenwel nog nooit aan bod gekomen en wordt continu uitgesteld. Te moeilijk. Ideologische botsingen binnen onze stedelijke coalitie van ACW, Unizo en liberalen van allerlei strekkingen zijn hierbij onvermijdelijk.

Men kan die politiek-filosofische vraag ook negeren, en gewoon praktisch nagaan wat het huidig niveau is van de gemeentelijke dienstverlening in en voor het handelsdistrict. Daarna kan men zich buigen over de vraag wat volgens de BID-participanten het gewenste niveau zou kunnen zijn, en wat het BID daar eventueel kan toe bijdragen. Effectief of als extra impuls.
Deze wijze van benadering kan misschien het spanningsveld tussen het karakter van de BID-taken en deze van de overheid wat ontmijnen.

Het blijft ingewikkeld.
Géén probleem als het BID taken op zich neemt die niet behoren tot het ‘publiek goed’ (overheidstaken) en toch een meerwaarde inhouden voor het handelsdistrict. Stad kan er bijvoorbeeld niet tegen zijn als handelaars van het district beslissen om over te gaan tot de gezamenlijke inkoop van energie.
Maar wat als men toch op het terrein treedt van de overheid?
Is dat dan “privatisering”?
Zelfs uitgesproken voorstanders van overheidsbemoeienis kunnen niet naast de vaststelling dat Stad niet alle taken met het karakter van ‘publiek goed’ per definitie kan uitvoeren. De beschikbare financiële en organisatorische middelen zijn nu eenmaal beperkt.
Straten moeten vernieuwd in het handelsdistrict?
Haha ! Stad zegt: geen geld ! BID zegt: wij wel !!
Wat dan?

Het maatschappelijk en bedrijfsbelang kunnen samenlopen.
Voor de participanten in het handelsdistrict moeten de baten opwegen tegen de lasten (de BID-bijdrage). Anders doet men niet mee.
We moeten er geen doekjes om winden.
Zo’n HANDELSdistrict dient in de eerste plaats om de omzet van de betrokken ‘ondernemers’ te vergroten en sommige kosten te verlagen.
Maar hoe zit dat dan?
Een overheid kan slechts een verplichte BID-bijdrage (heffing, belasting) invoeren als bij de activiteiten van het handelsdistrict op de achtergrond een collectief maatschappelijk belang is gemoeid of gediend. Een overheid dient toch per definitie het algemeen belang?

En ja…
Puur maximaliseren van de winst in een district is ook van gemeentelijk belang. Belastingontvangsten stijgen. En Stad kan daarmee allerhande problemen aanpakken waar de ondernemers in een handelsdistrict zich nooit zouden om bekommeren. De zwervers en bedelaars niet wegjagen Рzoals commer̤anten geneigd zijn te doen, maar ze bijv. onderdak verschaffen.

De oprichting van een BID aanzien of herleiden tot een “privatisering” van overheidstaken is wellicht wat te simpel.
Zoals men dat zegt: kort door de bocht.
Er is recht en ruimte voor experiment.

Update.

Op 1 oktober laatstleden was er een besloten vergadering met enerzijds de burgemeester, de schepenen Jean de Bethune en Wout Maddens en anderzijds een luttel aantal handelaars:Koen Byttebier (ook VLD-raadslid), John Deroo (DE COMMERCANT van Hartje Kortrijk), Hans Carrein, Mathieu Desmet(?). Nog aanwezig was de ontslagen ‘centrummanager’ Moena Langenraedt.
Daar werd een voorstel gelanceerd over de ‘gemeentelijke heffing’, per beschikbare handelsoppervlakte. Bijvoorbeeld voor een handelspand tot 100 m²: 150 euro. Daarna per 250 m² méér: telkens 100 euro meer.
Over De Raad van Bestuur van de BID dacht men aan 1 vertegenwoordiger van Stad, 1 van het SOK, 2 van de handelaars, 2 van Foruminvest. Maar daarnaast zouden de handelaars nog maximaal 2 waarnemers krijgen. En er wordt nagegaan of er een ‘externe’ voorzitter kan ingepast.

Kommentaar.

Buitenlandse ervaringen leren dat het opstarten van een BID in diverse goed doorwrochte fasen en in alle openheid moet gebeuren, en dat er niemand voor het blok mag gezet. Anders kweekt men geen draagvlak. Pas als alle voorgaande fasen van verkenning zijn doorlopen kan de zaak voor de gemeenteraad gebracht.
Hier gaat men dus totaal omgekeerd tewerk.
Want pas over “enkele weken” krijgen alle handelaars uit het district een toelichting over het BID-systeem.

De komende gemeenteraad van maandag 8 oktober zal een samenwerkingsverband goedkeuren tussen de NV Sint-Janspoort (SJP), Stad en het Stadsontwikkelingsbedrijf (SOK). Dit alles in het kader van de realisatie van een nieuw megawinkelcomplex in onze binnenstad.
Er staat nogal wat in dat charter, maar we houden het hier uitsluitend bij het voornemen om zo snel als het kan een handelsdistrict op te richten in het centrum. Een ‘business improvement district” (BID). Wat dat is kon u hier al lezen in een stuk van 8 december 2006.
Als de oprichting van het BID niet zou slagen valt men terug op een VZW. (Een gemeentelijke VZW?)

Zo een BID heeft geld nodig, en afhankelijk van de grootte en van wat men wil uitrichten in het district: véél geld.
Voor het Handelsdistrict Centrum Kortrijk houdt het stadsbestuur zich voorlopig aan een jaarlijks streefcijfer van 200.000 euro aan inkomsten en uitgaven.
Hoe zal men die som bijeenscharrelen?
SJP is vrijgevig. Voor de start van alleen al het BID zal de promotor van het winkelcomplex een eenmalige dotatie schenken van 65.000 euro. Van de handelaars uit het nieuwe shoppingcenter zelf verwacht men een bijdrage van 100.000 euro. En als men niet aan dit bedrag zou komen, dan legt SJP bij !
Van de handelaars rondom het winkelcentrum (binnen het nog niet afgebakende district) verwacht men ook 100.000 euro. En als dit niet lukt legt Stad dan bij.

De handelaars moeten dus hun duit in het zakje doen.
Men noemt dat dan een BID-bijdrage. Het is een verplichte heffing.
En hier komt de kat op de koord. Draai en keer het hoe je wil: dit is een belasting, of noem het voor mijn part een retributie.
De vraag is of men juridisch bekeken zo’n specifieke heffing verplicht kan maken voor een welbepaalde categorie van bewoners, binnen een bepaald gebied. Het verbaast me nog altijd dat onze burgemeester die tot voor kort Vlaams volksvertegenwoordiger was geen voorstel van decreet heeft ingediend om “gemoduleerde belastingen” mogelijk te maken.

In Vlaanderen – en bij mijn weten ook niet in België – zijn er nog geen BID’s, en bestaat daar ook geen wettelijk kader voor.
Maar laat aan Stad misschien toch “le droit à l’expérimentation”?
In Genk heeft men voor handelaars uit het centrum in 2003 een zogenaamde promotaks ingevoerd. Curieus genoeg werd dit belastingsbesluit door de plaatselijke VLD aangevochten. Met zelfs een schorsing tot gevolg door gouverneur Stevaert. Later (2006) werd het reglement aangepast en door minister Keulen goed bevonden. De ca. 400 heffingsplichtige Genkse handelaars worden belast op basis van de netto winkeloppervlakte. Gemiddeld betalen ze 150 euro per jaar. Dat brengt zowat 100.000 euro op, en Stad Genk legt er evenveel bij.

Droit à l’expérimentation, ja.
Men zal zich goed moeten beraden wil men onnodige weerstand oproepen.
Wat wordt de heffingsgrondslag?
Er zijn veel mogelijke maatstaven. De vastgoedwaarde, breedte van de winkelpui of oppervlakte. Aantal medewerkers. Branche (winkeliers, horeca, andere ondernemers).

Maar wie betaalt?
Alleen winstgerichte ondernemingen? Ook non-profit instellingen? (In ons op te richten district zetelen ook allerhande ACW-instellingen! Ziekenkas.)
Alleen de exploitanten, alleen de vastgoedeigenaren, of beiden?
Gewone bewoners ook? Want die zullen ook profiteren van de opwaardering van de wijk.
Vrije beroepen? Diensten?
En wat met de freeriders, meelifters die absoluut niet willen meedoen en constant bezwaarschriften indienen?

In Nederland is in een zestal steden al enige ervaring opgedaan met BID-achtige constructies.
In Leiden wordt het centrummanagement gefinancierd met een toeslag (5,6 procent!) op de onroerend zaak belasting en is de aparte contributie voor winkeliers dan ook afgeschaft. Die toeslag brengt 266.000 euro op en de gemeente brengt daarnaast nog minstens evenveel extra middelen in.
In Rotterdam is er gewoon een financiering uit de algemene middelen. Een budget van 600.000 euro, gewoon geput uit de stadsbegroting. Het gemeentebestuur stelt geld ter beschikking om te experimenteren met projecten waarbij ondernemers gezamenlijk investeren in hun gebied.

In de Verenigde Staten is de meest gehanteerde grondslag de vastgoedwaarde en bedraagt de heffing tussen 1 en 3 procent.
In het Verenigd Koninkrijk is de meest gebruikelijke methode een vast percentage op de huurwaarde, enkel opgelegd aan de exploitanten. Niet aan de eigenaars.
In Duitsland werkt men met een toeslag op de belasting van grondeigendom.

Het lijkt erop dat de SP.A (kartelparner Spirit ook?) in de komende gemeenteraad nogal wat objecties zal formuleren tegen de oprichting van een handelsdistrict in het centrum.
In een of ander volgend stuk zullen we ten behoeven van de fractie nog wat heikele punten aanraken.
Maar dan wel in het denkkader van “het recht tot experimenteren”.

WEET WAT ER ‘AU FOND’ POLITIEK GEZIEN KAN STOREN IN AL DIT SOORT ZAKEN? En andere: VZW’s, intercommunales, autonome gemeentebedrijven, EVA’s en IVA’s.
De gemeenteraad heeft niets meer te vertellen. De ‘macht’ ervan wordt totaal uitgehold. Raadsleden zitten er alsmaar meer voor spek en bonen bij. En het politiek bewustzijn daarvan of daarover is totaal geslonken of was en is onbestaande.