Een hallucinant komisch boekske over Kortrijk

Bijna niemand kent het.
De auteur hebt u wellicht al gezien in café ” ’t Filosoofke” op de Veemarkt.
Dat is het oergezellige en spotgoedkope buurtcafé van CARLOS VAN RIE.
Titel van het rood gekafte boekje (met portret van de schrijver) is: “Kortverhalen”.
Volgens mij ligt het werk niet in de betere boekhandel.
En veel exemplaren zijn er niet meer.
Probeer het boekske vooralsnog te kopen in ’t Filosoofke.
Soms zal u wel wat moeten lachen. En/of huilen. Meer zeg ik niet.

Een ander werk waarin Kortrijk nog ter sprake komt is : “Vieze oude mannen“.
(Een uitgave van Bibliotheca Erotica van 2002. )
Een lijvige brievenroman van Hans Derks.
Als ik me goed herinner had de auteur iets van doen met een winkeljuffrouw in een erkende boekhandel.
Ja, dan is er natuurlijk nog “Het verdriet van België”.
Raadslid Philippe De Coene wou een keer de auteur tot ereburger van de stad uitroepen. Ik heb Claus toen opgebeld, en wist niet wat ik hoorde.
Hij was absoluut tegen.

Historiek van de Kortrijkse raadsverkiezingen / zes bladzijden vaststellingen (3)

Uit de geschiedenis zijn geen lessen te trekken. Situaties zijn nooit helemaal dezelfde. Er duiken voortdurende nieuwe toestanden op en de waaier van mogelijke acties en reacties blijft vanwege de onuitputtelijke menselijke creativiteit (bij politici: flexibiliteit) altijd heel breed.
Wat hierna volgt als toemaatje bij de twee vorige stukken historiek van de Kortrijkse gemeenteraadsverkiezingen is daarom enkel als een kleine serie van vaststellingen te beschouwen. Het zijn géén lessen.

Kortrijk is een waar CVP-bastion
De christen-democratie is hier al zowat anderhalve eeuw aan de macht.
Ik heb daar nog nooit een bevredigende verklaring voor gevonden of gehoord.
Ook niet in de licentiaatsverhandeling uit 1995 van mevrouw Ruth Vandenberghe: “Verhouding ACW, CVP-Middengroepen: casus Kortrijk 1946-1988″.
Haar verklaring komt niet verder dan de gedachte dat het een kwestie is van “traditie en mentaliteit”.
Het bastion kon in 1965 door een overloper wellicht even aan het wankelen worden gebracht. Maar de socialisten lieten de kans liggen in ruil voor enkele mandaten buiten de gemeenteraad. En in 1988 heeft de oppositie het niet waar kunnen maken om één blok te vormen. Zie nog verder.
De oppositie-partijen hebben misschien door gebrek aan personaliteiten ook nooit kunnen profiteren van de verscheurende strijd tussen de standen binnen de CVP.

Wat er in verband met “traditie en mentaliteit” wel kan aangestipt worden is dat de CVP met al zijn mantelorganisaties alhier van oudsher al zeer sterk is uitgebouwd, werkelijk overal zijn tentakels heeft en duikboten heeft.
In domeinen als huisvesting, welzijn, gezondheidszorg (de ziekenkas van Joël Devos! De Zusters van Liefde!), streekorganisatie, jeugdbeweging (KAJ!), landbouw, cultuur (de vroegere cinema in De Gilde!) en nu ook kunst (Buda) heeft de Kortrijkse christen-democratie een alomtegenwoordige vertegenwoordiging uitgebouwd.
Tot in de media toe heeft de partij zijn “mannetjes” geposteerd. Ook in WTV.

De rol – het gewicht – van de clerus (de proosten en de deken) was in het verleden zeker niet te onderschatten. Om nog niet te spreken van de ambulante leden van de Bond van het Heilig Hart. Of van de Vrienden van Lourdes.
(Heb je het nog meegemaakt dat je in je buurt niet mocht spelen met kindjes van die “vuile sossen“?)

De pers alhier is ook altijd slaafs CVP-gezind geweest. Beetje kritische journalistieke stemmen werden (worden) op subtiele wijze in de kiem gesmoord. Onderzoeksjournalistiek bestaat nauwelijks of niet.
Verder bracht de CVP-hegemonie ipso facto electorale zoden aan de dijk, middels het bijhorende cliëntelisme en nepotisme. In het verleden schrok men zelfs niet terug voor enige (dreiging met) broodroof. Door de aloude alleenheerschappij is de arrogantie van de macht zo totaal dat de CVP-kopstukken zich daar zelfs niet meer bewust van zijn.

Een eerder toevallige factor is ook wel dat de oppositie niet altijd bekend stond om zijn imponerende figuren. Geen Dequae bijvoorbeeld, geen De Taeye, geen Bijttebier te bespeuren in die kringen. Zelfs geen Lavens.
Nu ja, potentiële, van enige allure getuigende kandidaten voor oppositiepartijen wagen het zelfs nu nog niet om zich als dusdanig kenbaar te maken.
Het is in deze moderne tijden eigenlijk ongelooflijk dat meer bekende en gezagsvolle mensen uit een centrumstad als Kortrijk zich nog altijd niet openlijk durven engageren buiten de begane paden van het CVP-milieu.

Komt daarbij dat de CVP (zeker binnen het ACW) al vroeg is begonnen met de vorming van kaderleden – daar ook veel aandacht en geld aan besteedde – en kon beschikken over vele militanten-vrijgestelden. De CVP had al van oudsher zijn eigen soort “Vlerick-boys”, evenwel gekweekt in de vijver van de Sociale School van Heverlee.

Een triviale reden voor de CVP-overwinningen is zeker ook dat de partij financieel sterk staat, of althans bereid is om veel geld te besteden aan de verkiezingspropaganda. (Zo’n figuur als Jozef Lambrecht was in zijn beginjaren in kringen van de Gilde met niet veel anders bezig dan met het verzamelen van lidgelden allerhande.)
In pecunair verband wil ik even herinneren aan een minder bekend historisch feit.
Er is een tijd geweest (jaren ’60) dat katholieke scholen in Kortrijk 1 frank per leerling gaven aan de partij .
(Ik weet niet meer of deze storting jaarlijks gebeurde of enkel gold bij een verkiezingsstrijd.) Toen dit eindelijk uitlekte is daar een klein schandaal over uitgebarsten dat evenwel onmiddellijk – én met medewerking van de media – in de doofpot werd gestopt.

Maar er is me dunkt een grondiger uitleg voor de traditionele CVP-hegemonie.
Electoraal gezien meen ik dat juist en paradoxaal genoeg de strijd tussen De Gilde en de Middenstand de partij geen windeieren heeft opgeleverd.
In zekere zin zijn bij de opkomst van CVP-eenheidslijsten de plaatselijke verkiezingen telkens weer “vervalst”. Dat vergt enige uitleg.
Ook kiezers van buiten het CVP -milieu werden bij meerdere of zelfs bij alle raadsverkiezingen als het ware telkens gedwongen tot deelname aan een soort wedstrijd. De vraag was niet voor welk programma men zou stemmen.
Het ging om de vraag: welke burgemeester gaan we krijgen?
Vooral: welke stand gaat de plak zwaaien? Zullen dat de mannen zijn van de Gilde of van de Patria? De syndicaten of de “middengroepen” (landbouwers, zelfstandigen, patroons, vrije beroepen)?

Of men nu al of niet CVP-gezind was, de Kortrijkzanen deden mee aan dit soortement plebisciet. Vandaar de “bolletjeskermis” op de CVP-eenheidslijsten. (Zie verder.)

Heel de geschiedenis van de Kortrijkse verkiezingen is er een van strijd tussen de standenorganisaties van de CVP. Tot op heden, alhoewel men kan stellen dat de huidige burgemeester nu een stand op zichzelf vormt. Binnen die standen waren er dan ook nog clans, waarvan de beroemdste wel die zijn van de familie De Jaegere versus de Bethune. Ook dit soort interne strijd trok stemmen aan. Weerom omwille van de vraag: wie gaat er nu dit duel winnen?
Een traditie: ACW versus NCMV
(Voor het gemak gebruiken we voortaan deze afkortingen voor de twee polen binnen de CVP.)
De strijd tussen de twee facties nam soms nogal grove vormen aan. Zodanig zelfs dat dekens en proosten maar ook nationale figuren meermaals moesten ingrijpen.
P.W. Segers bijvoorbeeld, “de neus” Theo Lefevre (een vriend van de clan De Clerck), en zelfs toenmalig CVP-secretaris en – belangrijk – geldschieter Leo Delcroix ook nog.
Persoonlijk herinner ik mij verkiezingsavonden waarbij in de café’s Middenstand en Gilde de wederzijdse haat van de muren afdroop.

Door de jaren heen heeft men bij de CVP-lijstsamenstelling geprobeerd om enkele min of meer beschaafde regels te handhaven.
Om orde in het huishouden te brengen werd bijvoorbeeld het principe nagestreefd van pariteit bij de kandidaten. Op de pare nummers stonden dan bijvoorbeeld ACW’ers, op de onpare NCMV’ers.
Of omgekeerd, afhankelijk van uit welke hoek de lijsttrekker en toekomstige burgemeester kwam.

Vandaar de historie van de elf bollekes.
In 1958 bijvoorbeeld had men weer eens “een verzoeningslijst” opgesteld met 11 kandidaten van het ACW en 12 van het NCMV. Tot grote woede van het NCMV begon ondermeer Jozef Lambrecht (ACW) de kiezers op te hitsen om de 11 bollekes van het ACW “nen dop te geven“.
Alle elf gildemannen werden verkozen ! En bij het NCMV slechts 5 van de 12 kandidaten. Juul Coussens werd toen opzij geschoven (men had er nog een eitje mee te pellen vanwege zijn oprichting van de lijst “Volksbelangen”) en Jozef Lambrecht werd burgemeester.
In 1982 heeft men zelfs nog een keer het “bollekesspel” bovengehaald door met modellijsten rond te leuren waarbij alle kandidaten van de Gilde specifiek waren aangeduid.
“Stem voor mij en mijn 20 vrienden” riepen de 21 ACW-kandidaten dan in koor.
En de NCMV’ers riepen: “Stem voor de twintig”. Heel verwarrend moet dit voor de kiezers geweest zijn.
Bedoeling was toen om Jozef De Jaegere te vloeren ten voordele van Antoon Sansen.
Maar men had buiten Emmanuel de Bethune gerekend. Ook hij vond dat hij burgemeester moest worden want hij verkreeg het hoogste aantal voorkeurstemmen. Uiteindelijk werd De Jaegere toch burgemeester, maar uiteindelijk in 1987 dan toch met harde dwang gedwongen om zijn ambt (na een dubbelzinnig geformuleerde periode) af te staan aan de baron.
Ook is toen reeds in 1982 met vooruitziende blik overeengekomen dat na het korte intermezzo van De Bethune (1987) Tone Sansen in 1988 zou burgemeester worden.

Verdeling van de mandaten: een geval van hogere wiskunde
Ook hiervoor waren binnen de CVP allerhande regels van toepassing.
Toen er nog slechts vier schepenambten te begeven waren was het ideaal dat de winnende vleugel het burgemeesterschap kreeg plus twee schepenen. Maar dat kon om diverse redenen niet altijd toegepast worden. Er was altijd iets. Juul Coussens gooide roet in het eten, of het NCMV behaalde een klinkende overwinning (1958).
Na de fusie van 1976 kregen we met de intercommunales en het OCMW tien à elf postjes te verdelen, waarvan acht schepenen.
Men werkte met een puntensysteem. De burgemeester was goed voor 2 punten, de schepenen elk voor 1 punt, de OCMW-voorzitter en de voorzitter van de intercommunale Leiedal kregen elk ook 1 punt. Bedoeling was dat de twee facties inzake mandaten ongeveer evenveel punten zouden krijgen, terwijl de groep met de beste verkiezingsuitslag het eerst mocht kiezen.
(In de praktijk lijkt het erop dat het ACW wel altijd het voorzitterschap krijgt van Leiedal en van het OCMW.)
Bijkomende complicatie na de fusie was dat er zowel bij de lijstsamenstelling als bij de verdeling van de mandaten een evenredigheid tussen de stad en de randgemeenten moest nagetreefd.
Voor de tien te verdelen mandaten kreeg de CVP-stad er dan zes en de CVP-kandidaten uit de randgemeenten vier.

In 1976 (onder ACW-burgemeester Lambrecht) hadden beide vleugels elk vier schepenen.
En daarvan had CVP-stad er vier (2 ACW en 2 NCMV) en de rand ook vier (alweer 2 ACW en 2 NCMV).
In 1982 (burgemeester De Jaegere) was de verhouding 5 ACW/ 3 NCMV.
Het jaar 1988 was een schijn-triomfjaar voor het NCMV: 5 schepenen. Niettegenstaande een heel slechte score. Maar er was nu eenmaal zo’n voorakkoord gemaakt. Het stond op papier: indien het ACW de meerderheid zou halen zou Sansen burgemeester worden en verkreeg zijn achterban 3 schepen én het OCMW-voorzitterschap.
In 1994 heeft men voor het eerst beslist dat de factie met de meeste voorkeurstemmen automatisch de burgemeestersjerp kreeg.

Heeft de CVP ooit gewankeld?
Ja. Een beetje wel.

In 1964 had de partij slechts 12 zetels op 25, vanwege alweer Juul Coussens met zijn Volksbelangen. Het scheelde niet veel of er was een PVV-schepen. Maar de verkiezingen werden ongeldig verklaard.

De herverkiezing van 1965 levert de CVP 13 zetels op van de 25. Vanwege het bestaan van de scheurlijst Volksbelangen dus slechts één zetel op overschot.
Een NCMV’er (Vandenbulcke) mag geen schepen worden en wil in het geheim onderhandelen met de BSP. Plaats van de afspraak: een café in Ingelmunster. Maar de socialisten verraden nog op de avod van de afspraak de zaak bij de CVP ten huize van De Jaegere.
“Als de socialisten daadwerkelijk naar Ingelmunster waren geweest zaten we niet meer in het gemeentebestuur.” (Citaat van De Jaegere, mondeling interview van 17.02.95 in de licentiaatsthesis van Ruth Vandenberghe, pag.283).

In 1988 heerste er bij de oppositie een niet te beschrijven gevoel dat de CVP-meerderheid zou gebroken worden. Jacques Laverge (PVV) waande zich al burgemeester. Even was er de mogelijkheid om één oppositie-lijst te vormen, maar de nationale leiding van Agalev wou niet meedoen.
De parlementsverkiezingen waren niet goed uitgevallen voor de CVP. Er was de ruzie tussen de clans binnen het NCMV, er was een nieuwe partij D.88 (Vereecke), de VU had een sterke nieuwe lijst, en Agalev van Juul Debaere had ook hoge verwachtingen.
Het ACW bleek evenwel weer onoverwinnelijk. Grote stemmentrekkers waren Sansen, Devos, Decabooter, Olivier, Destoop.

De kiesstrijd was vroeger veel gewelddadiger maar zonder programma
Om te beginnen bestonden er vroeger meer lokale periodieken als draagmiddel om andere partijen en personen uit te schelden. Naast het “Kortrijks Handelsblad” had je bijvoorbeeld nog “Andleie” en “Gulden Spoor”. En partij- of vakbondsbladen hadden uitgebreide plaatselijke zuiver politieke rubrieken. “Voor Allen”. “De Roode Vaan”.”De Volkmacht”.

Wat zo’na Arseen Vanmaldergem (Vuilbaardje!) zoal durfde uitkramen in De Volksmacht zou nu absoluut niet meer mogelijk zijn. Zijn overigens wekelijkse geschriften waren ronduit grof en beledigend (ook voor de CVP-middenstand). Van een dusdanig laag niveau dat men zich dat nu niet meer kan voorstellen.
Ook in de pamfletten (kiesblaadjes) werd er door de kandidaten duchtig heen en weer gescholden. Coussens kon er wat van!
Vuiligheid, drek en verdachtmakingen zijn hun enige argumenten” lees je dan.
Gedaan met bedrog, geknoei en vriendjespolitiek!

Opvallend daarbij is dat er nauwelijks sprake was van programma’s.
Geef uw stad in goede handen”. “Kies voor ervaring”. Daarmee moest men het stellen.
De BSP pleit constant voor lagere belastingen (ja!) – taksen genoemd- en wil voor de rest gewoon méér bals in de stad. Er waren ook tijden dat de PVV niet eens inhoudelijke programma-teksten verspreidde.

Er is ook nu en dan héél stevig gevochten tussen de plakploegen. Ooit had de CVP
’s nachts zijn hoofdkwartier opgeslagen in “de vakschool” van de Oudenaardsesteenweg (het VTI nu) en werd aldaar belegerd door “een bende vuile sossen”. Iedereen was boven zijn theewater. CVP-aanvoerder Jozef Lambrecht heeft toen door een meesterlijke taktische zet de veldslag gewonnen.

Vanaf de 70’er jaren begint men ook meer persoonlijke propaganda te maken. Kleurfoto’s van kandidaten duiken op.
En bij de verkiezingen van 1982 is het hek helemaal van de dam. Men doet aan huisbezoeken en strooit met gadgets.

En nu? Toch nog een les uit de geschiedenis?
Wat de CVP heeft bezield om na de laatste verkiezingen van 2000 in het Schepencollege een coalitie te vormen met de S.P. is me nog altijd niet echt duidelijk. Rekenkundig was dit niet nodig.
Dat de VLD bijvoorbeeld bij die éne onderhandeling met Stefaan De Clerck teveel (2) schepenambten opeiste en daarom uit de boot viel is een drogreden.
De S.P. vroeg er ook twee.
Opvallend voor de waarnemer was wel dat in het jaar 2000 van de verkiezingen (en zelfs nog ervoor) raadslid Philippe De Coene plotseling opvallend gematigd werd over het gevoerde beleid. Hij hield zelfs bijna geen tussenkomsten meer, en zeker geen vlammende speeches zoals in de jaren tevoren.
Op een bepaald ogenblik verdween hij ook zonder serieuze motivatie spoorloos uit de gesprekken tussen zijn partij en de VLD om bij de verkiezingen van 2000 tot een kartellijst te komen.
Ooit vertelde men mij dat de S.P. toendertijd weet had van “een schandaal” (bij een overheidsaanbesteding van het stadsbestuur?) en daarmee dreigde uit te pakken. Toen dit nieuws uitbleef kon men al vermoeden dat er een bestuursakkoord was tot stand gekomen tussen CVP en S.P.
Maar dit lijkt me toch wat te futiel als uitleg voor het ontstaan van een travaillistisch Schepencollege in Kortrijk.
Ik blijf erbij: de opname van een S.P-raadslid in het Schepencollege is buiten Kortrijk bedisseld.
En voor de verkiezingen van 2006 zal dit bij de opmaak van een bestuursakkoord óók het geval zijn. Schepen Philippe De Coene alléén zal hier niet over beslissen.
Is er dan toch nog een les te trekken uit de geschiedenis?

Nog iets.
Bij de verkiezingen van 2006 zijn er twee nieuwe factoren die electoraal een rol zullen spelen.
De partij die de helft van zijn lijst met bekende vrouwen kan invullen zal goed scoren. Op zoek dus naar verpleegsters, nonnen, rennersvrouwen, voorgangsters in gebed, medewerksters van het Wit-Gele Kruis en Kind en Gezin, moslima met Kortrijkse tongval, café-bazinnen met hoge boezem, dochters van bestaande of vroegere mandatarissen. Tineke van Heule is ook goed.

En aangezien de lijststem zal geneutraliseerd worden zijn kandidaten die willen verkozen worden meer dan ooit verplicht om zich duchtig te profileren. Vanaf volgend jaar zullen Kortrijkzanen op wijkfeesten en andere manifestaties mensen zien opdagen die ze in gelijkaardige omstandigheden NOOIT VAN HUN LEVEN gezien hebben.
Ambitieuze kandidaten zullen enorm veel geld moeten besteden aan persoonlijke marketing.
De prentjes en huisbezoeken zullen ons – kiezers – de strot uitkomen.
Met minder dan 5000 euro propaganda komt men er gegarandeerd niet in, in die Raad. Maar die investering kan gerecupereerd door de 20.000 euro (bruto) zitpenningen die een legislatuur van 6 jaar opbrengt.

VOORLOPIG EINDE
VAN DE HISTORIEK

Een historiek van de Kortrijkse gemeenteraadsverkiezingen (2)

In een vorig stukje hadden we het nog net over de raadsverkiezingen van 1976, het jaar van de fusie van de stad met de randgemeenten.
Nu zijn we weer zes jaar verder.

1982: Doorbraak Agalev en een nog onbestaand Vlaams Blok
Juul Debaere van Agalev doet zijn entree met 4 procent van de stemmen (1 zetel).
De CVP scoort nog altijd met ietwat meer dan 50 procent en 24 zetels op 41.
Aangezien de middenstand binnen de CVP dit keer meer stemmen haalt dan het ACW (39 procent tegenover 21, oftewel 13 gekozenen tegenover 11) krijgt het NCMV er een schepen bij en wordt voor een keer de sterkste fractie. (Het blijft een standenpartij.)
De liberalen gaan met 12,5 procent nauwelijks vooruit maar krijgen nu toch 5 zetels.
S.P.: 7 zetels (18 procent). VU: status quo met 4 zetels (11 procent).
Het Vlaams Blok doet nu mee maar haalt slechts 237 stemmen (0,46 %).

De clans de Bethune en De Jaegere staan met getrokken messen tegenover elkaar. Jozef De Jaegere wordtna veel getwist en onduidelijke afspraken toch burgemeester en blijft op zijn post zitten tot 1987. Hij is omringd door 3 schepenen van zijn middenstand en 5 van de Gilde. In november 1987 pas mag Emmanuel de Bethune nog voor even de burgemeestersjerp omgorden.
Belangrijk: er wordt ook reeds in dat jaar afgesproken dat Antoon Sansen bij de volgende verkiezingen van 1988 de lijsttrekker wordt.

1988: het jaar van het Joël Devos-effect
Het Vlaams Blok haalt nog altijd geen zetel en krijgt slechts 456 stemmen.
Joël Devos krijgt als alom bekend kassier bij de ziekenkas van de Gilde niet minder dan 9.181 stemmen. (Men moest toen nog persoonlijk het terugbetalingstarief gaan ophalen. Mensen dachten dat Devos dat uit zijn zak betaalde.)
Dat is de absolute top in de geschiedenis. Méér stemmen dan bijvoorbeeld Antoon Sansen. Hij zal daar later dan toch als cadeau een niet al te belangrijk maar populair schepenambt voor krijgen.
Sansen wordt zoals vroeger al voorzien (zes jaar tevoren!) de lijsttrekker van de CVPen baron de Bethune wordt voor de middengroepen de lijstduwer. Afgesproken was ook dat het ACW in elk geval het voorzitterschap van het OCMW krijgt. Tenzij de middenstand méér dan twee zetels voorsprong zou hebben.

CVP: 16 zetels (52 %)
Zeer slechte score voor de middenstand: 9 gekozenen van de 20 kandidaten. Het ACW daarentegen dat met enkele nieuwe kandidaten opkomt (Bral!) heeft 16 gekozenen van de 21 kandidaten.
SP: 7 zetels (15 %)
PVV: 5 zetels (13 %)
VU: 2 zetels (6 %)
Agalev: 2 zetels (6 %)
Antoon Sansen wordt burgemeester. Troostprijs voor het NCMV: 5 van de 8 schepenen !

In de verkiezingsstrijd van 1988 is er even sprake geweest van een samengaan van alle oppositiepartijen. De lijsttrekker zou uit de VU komen. De lijstduwer uit de S.P.
Bij een overwinning zou de PVV (Jacques Laverge) het burgemeesterschap krijgen. Maar de nationale leiding van Agalev wou een aparte lijst.

1994: het Vlaams Blok is daar !
De PVV is VLD geworden en krijgt 6 zetels (15 %).
Het Vlaams Blok maakt een steile opgang van niet eens 1 naar 6 procent en behaalt 2 zetels! 3.238 Kortrijkzanen stemmen nu voor die partij.
De CVP gaat met 4 procent sterk achteruit en behaalt “slechts” 48 procent en 24 zetels.
De SP deelt ook in de brokken met 13 procent en krimpt tot 5 zetels. (Merk op dat de partij ooit eens 23 procent van de stemmen behaalde.)
Agalev doet het goed: 8 procent en 3 zetels.

2000: CVP tot coalitie gedwongen
Nieuw feit.
Er is nu een kartel VLD-VU-ID met volksvertegenwoordiger Pierre Lano als lijsttrekker. Het kartel behaalt net iets meer dan 20 procent en krijgt 9 zetels. (Raadslid Lieve Vanhoutte is het intussen afgetrapt naar de NV-A.)

Stefaan De Clerck haalt een ongelooflijk aantal stemmen binnen: 15.262.
Op zijn eentje redt hij de partij.
(Wellicht is het aan het De Clerck- effect te wijten dat bepaalde bonzen van de CVP inzake naamstemmen er fel op achteruit gaan.)
De CVP behaalt met 45 procent een nipte meerderheid van 21 zetels op 41.
Drie zetels verloren en 3,4 procent minder.
De SP met Philippe De Coene gaat vooruit: van 5 naar 6 zetels (15 %).
(Raadslid De Coene hield zich al een jaar tevoren zeer gedeisd in de gemeenteraad en wordt beloond met een schepenambt. Een bestuursakkoord werd nog vóór de onderhandelingen met de VLD definitief beklonken in café “Au Casino”.)
De CVP vormt aldus voor het eerst in de Kortrijkse geschiedenis een coalitie.
Het Vlaams Blok gaat er weer op vooruit: 3 zetels en 4.893 kiezers (bijna 10 procent).
Agalev begint wat af te brokkelen: 2 zetels (7 procent).

Van de acht huidige schepenen zijn er nu 5 van ACW-obediëntie. Er is 1 socialist, en de middenstanders hebben er welgeteld 2.
Laat ons zeggen 6 sociaal-democraten tegenover twee neo-liberalen. Nooit gezien in Kortrijk tenzij dat ene homogene incidentele ACW-college uit lang vervlogen tijden.
Vroeger zou men dat een travaillistische bewind hebben genoemd. Maar die term is nu volkomen uit de roulatie.

Tot daar.
Nu nog wat kommentaar in nog een volgend stukje.

Een historiek van de Kortrijkse gemeenteraadsverkiezingen (1)

Achter de schermen wordt er nu al gepraat over kieslijsten en mogelijke coalities in het Kortrijkse schepencollege na de verkiezingen van volgend jaar. Want: “eens een coalitie, altijd coalitie”. Dixit VLD-raadslid en volksvertegenwoordiger Pierre Lano.
De opmaak van geheime bestuursakkoorden is altijd een ingewikkelde kwestie.
Maar in Kortrijk zijn bijzondere complicaties mogelijk. Want – het is niet bij iedereen bekend – minister Vande Lanotte (SP.A) uit Oostende heeft het alhier op dit gebied ook voor het zeggen. Wat in Oostende (eventueel ook Brugge) gebeurt is gelieerd aan Kortrijk. Zelfs afspraken op het provinciale niveau kunnen een rol spelen.

Nou, nu het langer dag blijft en we allemaal toch een beetje tijd zat hebben, wil ik even de historiek schetsen van de Kortrijkse gemeenteraadsverkiezingen. Het wordt een lang stuk (opgesplitst in drie delen) aangezien historie zich nu eenmaal moeilijk laat samenvatten.
We beginnen zelfs al even vòòr WO II.
Mogen we dit nu reeds verklappen?
We deden een heel vergeten en verrassende ontdekking: het uiterst geringe aantal stemmen voor het Vlaams Blok toen die partij hier in Kortrijk voor het eerst deelnam aan de gemeenteraadsverkiezingen. Minder dan Amada!

Maar eerst even een ingekort overzichtje van de uitslagen der verkiezingen tussen 1946 en 1970 (de laatste verkiezingen vòòr de fusie Groot-Kortrijk).
De periode na 1976 komt in een volgend stuk ter sprake. Daarna geven we dan nog wat kommentaar.

De Christendemocratie(CVP) schommelt in die beschouwde periode ’46-’70 rond een gemiddelde van 14.000 stemmen op laat ons zeggen zowat 30.000 kiezers (40 tot 45 duizend inwoners).
Een kleine inzinking was er bij de ongeldig verklaarde verkiezingen van 1964
met “slechts” 46 procent van de stemmen. De grootste historische triomf deed zich voor in 1958 ter gelegenheid van de Schoolstrijd: de partij kreeg niet minder dan
60,3 procent van de kiezers achter zich !
De Socialisten (de vroegere BSP) behalen in die jaren bijna constant ongeveer 5.500 stemmen. Een “dieptepunt” was er in 1965 (17 procent). En het grootste succes zien we onmiddellijk na WO II in 1946: 24 procent.
De Liberalen (PVV) halen gemiddeld ca. 2.600 stemmen. Laagste score was in 1946 (8 procent), en de hoogste in 1958 (12 procent). Ook ter gelegenheid van de polarisatie vrijzinnigen-katholieken bij de Schoolstrijd.

Maar nu eerst nog even het jaar 1938:
Gilde versus Middenstand – toen ook al!

Er waren toen 23 zetels te begeven. Het Christen Werkersverbond behaalde er 10 van met 36 % van de stemmen. De Verenigde Katholieken, ook genoemd de burgerpartij (zeg maar de Patria, Middenstand en ook Landbouwers) kregen 4 zetels en16 % van de stemmen acher zich.
Socialisten: 6 zetels (23 %)
Liberalen: 3 zetels (13 %).
De burgemeester is Arthur Mayeur, een man van De Gilde.
Opmerkelijk: er werd toen een homogeen ACW-minderheidscollege gevormd met vier schepenen.
Nog even dit: de rebelse Jules Coussens was in 1939 al raadslid en in 1947 al even dienstdoend burgemeester.

1946: de nieuwe CVP als “eenheidspartij”
In het kader van het fameuse kerstprogramma proberen de christen-democraten de standen te overstijgen. Er is nu een echte gemeenschappelijke CVP-lijst goed voor
16 zetels van de 23. 56 procent!. Kleppers inzake naamstemmen waren toen: Joris Lagae, Alfred De Taeye, Jules Coussens, Albert De Clerck.
Yvo Lambrecht deed ook al mee maar behaalde toen slechts 143 stemmen.
De BSP scoort weer goed met 23 procent en verovert opnieuw 6 zetels.
Liberalen: slechts 1 zetel (8 % van de stemmen.)

Na veel geruzie – Jules Coussens was namelijk zeker niet heel koosjer uit de oorlog gekomen – binnen de CVP wordt uiteindelijk Alfred De Taeye (ACW) in 1948 toch burgemeester.

1952: stoorzender Juul Coussens
Juul Coussens met zijn scheurlijst “Volksbelangen” gooit roet in het eten van de christen-democratie. Op zijn lijst staan bijvoorbeeld ook Albert De Clerck en Jozef De Jaegere. Op zijn eentje krijgt hij 4.641 stemmen achter zijn naam. Zijn partij behaalt 10 zetels (37 %). Hij wordt burgemeester en krijgt ook nog twee van de vier schepenen.
De Christen Werkliedenpartij (dat is De Gilde met Arthur Mayeur als lijstrekker) sleept slechts 5 zetels in de wacht (20 %). De middenstandsvleugel haalt nu dankzij Coussens opvallend meer stemmen dan het ACW: 43 tegenover 21 procent.
Socialisten: 5 zetels (ook 20 %).
Liberalen: 2 zetels (10 %).
Merk op: Jozef De Jaegere is voor het eerst raadslid.

1958: het jaar van de ziel van het kind
Dat is het jaar van de schoolstrijd. De CVP behaalt een ware monsterscore met méér dan 60 procent en 16 zetels van de 23.
Een absoluut record. (“Volksbelangen” is trouwens even verdwenen: Jules Coussens staat namelijk op de CVP-lijst en behaalt weer méér dan 4000 naamstemmen.)
Dank zij de stunt met de “elf bollekes” (de pare plaatsen op de lijst zijn voor Gildemannen) bereikt het aantal ACW-stemmen een piek: 47 procent tegenover 21 procent voor de middenstand.
Alle 11 kandidaten van het ACW worden verkozen! Bij de middenstand slechts 5 van de 12.
Socialisten: 5 zetels (21 procent). Liberalen nog altijd 2 zetels maar nu toch 12 procent van de stemmen.
Bij de CVP duikt nu echt een nieuw stemmenkanon op: Ivo-J. Lambrecht. (Hij was voor het eerst raadslid in 1950). Antoon Sansen wordt nu ook verkozen.
Jozef Lambrecht wordt burgemeester. Troostprijs voor de middenstand: 3 van de vijf schepenambten.

1964: heibel binnen de CVP en ongeldige verkiezingen
Er zijn nu 25 zetels te begeven.
De CVP zit in de penarie. Slechts 12 zetels (46 %) op de 25. Geen meerderheid meer !
Juul Coussens is daar namelijk wéér met zijn lijst “Volksbelangen” waarop ook VU-leden prijken: 6 zetels (23 %).
De PVV heeft er 2 (9 procent).
En nu gebeurt er iets!
De PPV (2 zetels en 9 procent) is bereid tot coalitie-vorming en aanvaardt werkelijk alle, maar dan ook alle CVP-programmapunten. De liberaal Willy Ameye wordt een schepenambt beloofd.
Maar de verkiezingen worden nietig verklaard ! Niet omwille van het uitdelen van boterkoeken – zoals velen nu nog menen – maar omdat een aantal stembussen ongesloten bleven en men één stembrief teveel vond.

Herverkiezingen van 1965: de socialisten redden de CVP
Opnieuw een cruciaal moment.
CVP: 13 zetels (48 %). Volksbelangen: 23 procent en 6 zetels. Socialisten gaan achteruit: 4 zetels (17 %). Liberalen :2 (bijna 10 %).
Bij de CVP is Ivo-Joseph Lambrecht is alweer hét stemmenkanon.
Fries Bijttebier duikt ook op bij de CVP.
De CVP heeft niet echt een coalitie nodig maar het raadslid Leon Vandenbulcke van de NCMV eist eenschepenzetel. Hij krijgt die niet (Bijttebier wel) en zoekt in het geheim de socialisten op. Die verklappen al van te voren de geheime vergadering in Ingelmunster en krijgen daarvoor een cadeau: een bestuurder in de Commissie Openbare Onderstand (het toenmalige OCMW ) en in een paar intercommales.
Het is de eerste grote en gemiste kans van de socialisten om te peuteren aan de CVP-almacht in Kortrijk.
Lambrecht blijft burgemeester. Omringd door niet minder dan 4 schepenen van de middenstand en slechts 1 van de Gilde. Maar het ACW krijgt wel het voorzitterschap van de C.O.O.

1970: de VU loert om de hoek
Nu zijn er 27 zetels te begeven.
De CVP behaalt nipt 50 procent en 16 zetels.

“Volkbelangen” gaat officieel samen met de Volksunie (Juul Coussens was tijdens de oorlog niet echt wat men een verzetsstrijder noemt) en behaalt slechts 4 zetels (16 %).
In aantal stemmen deemstert Coussens weg. Zijn gildevrienden hebben hem nu wel duidelijk de rug toegekeerd.
De PVV stagneert nog altijd met 2 zetels maar overschrijdt toch weer de kaap van 10 procent.
Socialisten: 5 zetels (20 %). Rudy Dejaeghere duikt op.
Lambrecht blijft nog altijd burgemeester.
Het Schepencollege wordt met één mandaat uitgebreid. NCMV en ACW krijgen respectievelijk 3 en 2 schepenzetels. Mevrouw Bossuyt-Vandromme die heelwat voorkeurstemmen behaalde mag nog geen schepen worden, want men vindt dit “een verregaande emancipatie”.

1976: het jaar van de fusie Groot-Kortrijk
Er zijn nu 41 zetels te begeven want 56.289 kiezers in de stad en de deelgemeenten.
Emmanuel De Bethune uit Marke is overigens net als Jef Lambrecht tegen de fusie gekant. Als die er dan toch komt wil hij alleszins autonome wijkraden. (We zouden dit nu districten noemen.) De Bethune is tijdens zijn burgemeesterschap blijvend voorstander geweest van deconcentratie.
Als bekend wordt dat de regering van plan is om ook het rode nest Harelbeke toe te voegen aan Kortrijk neemt heel de CVP-afdeling ontslag, inclusief het College.
Zo wordt de hegemonie van de partij in Kortrijk voor de toekomst bewaard.

“Volksbelangen” is weer verdwenen en de CVP behaalt 25 zetels (54 %).
VU met De Schaepmeester: 12 procent en 4 zetels. Een record voor die partij.
Liberalen ook 12 procent en ook 4 zetels.
B.S.P: 8 zetels en 19 procent.
“Amada” is er nu ook en behaalt 412 stemmen.
Bekende namen die voor het eerst raadslid worden: Omer Soubry, Jacques Laverge, Marc Olivier.
Bij de CVP zijn er 13 ACW’ers verkozen (7 van destad en 6 uit de rand). De Middenstand behaalt 12 verkozenen (7 stad en 5 rand).
Jef Lambrecht is nog altijd burgemeester.
Hij wordt geflankeerd door 4 schepenen van de Middenstand en 5 van zijn ACW.

WORDT VERVOLGD

ERFGOEDDAG : het project tijdscapsule is voorgoed begraven

Zondag 17 april is er weer eens erfgoeddag, rond het thema “gevaar”.
Dat is een goede gelegenheid om mij eens gevaarlijk boos te maken.
Want zo nu en dan lanceer ik als algemeen bekend staand positivo bij het stadsbestuur en geijkte organen een idee rondom erfgoed- en andere kwesties en die worden soms zelfs aangenomen.
Maar helemaal niet uitgevoerd !

Al ter gelegenheid van de eeuwwende legde ik het voorstel neer om een groot volksfeest te bouwen rondom de “begrafenis” van een zogenaamde tijdscapsule.
(Idee gestolen uit Nederland.)
In die tijdscapsule zouden Kortrijkzanen allerhande dingen, voorwerpen (brieven ook) kunnen stoppen die typisch zijn voor Kortrijk en tegelijk tekenend voor de voorbije eeuw. Van die lelijke in een soort rubber vervaardigde vlassandalen. Een kanten jarretel gemaakt in het Begijnhof. De laatste velo van Briek Schotte.

Die tijdscapsule kan dan bijvoorbeeld de gedaante aannemen van een kleine bunker, halvelings begraven op de Grote Markt. En de afspraak met het nageslacht is dat die pas kan opengebroken worden over 100 jaar, alweer met een groots volksfeest voor de Kortrijkzanen die dan nog leven.
Kortrijk bruist dan nog in 2100.

Dit voorstel is tot tweemaal toe aanvaard in de gemeenteraad.
Zowel tijdens de vorige àls de huidige legislatuur. Unaniem, door heel het Schepencollege en alle gemeenteraadsleden.
Het project is nooit uitgevoerd.
Op een gegeven moment zei de huidige burgemeester dat het idee eigenlijk best door een of andere culturele organisatie zou kunnen voorgedragen worden.
Zo gezegd, zo gedaan.
Ik heb het voorstel dus nog een keer voorgelegd aan de besturen van resp. de Stedelijke Musea, het Vlasmuseum, de vzw Bruisende Stad en ook aan de vorig jaar aangestelde coördinator van het erfgoedbeleid, mevrouw Véronique Lambert.
Nooit meer iets van gehoord.

In de gemeenteraad van maart 2005 werd het eerste beleidsplan 2005-2008 van de erfgoedcel op de agenda geplaatst. Met daarin ook het jaaractieplan voor 2005.
Geen sprake van een tijdscapsule!
Tussen haakjes: de erfgoedcel voorziet voor dit jaar nog een tentoonstelling (welke?) naar aanleiding van de restauratie van de artillerietoren (achter O.L.Vrouwkerk).
De werkzaamheden aldaar zullen dan wel moeten opschieten, want enkele weken terug heeft men héél het dak afgenomen van die toren. Dat was waarschijnlijk niet voorzien. En de werken aldaar liggen ook vaak stil.

Ik ben echt kwaad. Een stadsbestuur dat het waagt om een gemeenteraadsbesluit niet uit te voeren! Dat is toch ongezien. Kan enkel in Kortrijk.

Dus neem ik weerwraak en vertel even iets over de financiering van de erfgoedcel.
Zoals te vrezen viel gaat een groot deel van de inkomsten naar uitgaven voor personeel, honoraria en zogenaamde “ondersteunende kosten”.
Van de Vlaamse Gemeenschap krijgt de erfgoedcel per jaar en voor de duur van vier jaar 200.000 euro.
De Stad legt daar 85.715 euro bij. Uit nog andere subsidies en sponsoring, en nog zowat, verwacht men voor dit jaar alleen al 313.715 euro aan inkomsten.

En raad nu eens hoeveel daarvan naar de echte projectwerking gaat?
130.000 euro.

De pure personeelskosten bedragen 107.000 euro.
Dat is dus zonder honoraria en zonder zgn. “ondersteunende kosten ” (zoals vervoer en representatie, directiekosten, verzekeringen, enz.) Daar is 30.000 euro voor voorzien. We hebben dus evenveel geld nodig voor het opzetten van projecten als voor de mensen die ermee bezig zijn.

Die erfgoedcel is goed bemand hoor.
Niet minder dan drie mensen werden gelukkig gemaakt.
De “cel” bestaat uit een voltijdse algemene coördinator, en waarlijk nog een VOLTIJDSE coördinator voor de communicatie en nog een half iemand die instaat voor onthaal en administratie.
Als de stad een convenant afsluit met de hogere overheid lijkt het er telkens op dat men gewoon belust is op subsidies om personeel aan het werk te zetten.

Zo, nu weet u het ook.
Beschouw dit stukje maar als een zoete weerwraak.

Ditmaal slechts een middelzware gemeenteraad. Om helemaal ziek van te worden !

De aan de raadsleden toegestuurde documenten ter voorbereiding van de gemeenteraad van 11 april wegen een halve kilo. Omgerekend in bladzijden: ca 150.
Dat kan er nog mee door. Vandaar dat we ditmaal durven gewagen van een “middelzware” gemeenteraad.

Wegens gebrek aan tijd (“We hebben nog wel wat anders te doen! We moeten ook nog een beetje leven!”) volgt hierna slechts een overzicht van de meest kwalitatieve agendapunten met zéér sporadisch en wel degelijk wat voorlopig kommentaar.
In mei komen we dan terug op een aantal zaken die niet in de gazetten staan.

Maar eerst nog even dit.
Alsof de agenda alweer niet zwaar genoeg is, zijn er opnieuw bijkomende agendapunten (ook puntjes genoemd) van de raadsleden zelf. Ik verlang terug naar de tijd dat er helemaal géén waren.
Wanneer zullen onze raadsleden een keer de bestaande dossiers van het College beginnen lezen?
En mijn weblog !?
In de raadscomissies over de agendapunten van het College werden opnieuw weinig of geen bemerkingen gemaakt. En als er dan al een keer iets wordt geopperd gaat het om een zaak die men al in de memorie van toelichting kan lezen, zonder ook maar één dossier zelf te raadplegen.
Het voorstel van Groen! (voor één keer past er hier een uitroepteken) gaat over de opstart van een “landinrichtingsproject Leievallei” tussen Kortrijk en Wervik.
Kuurne, Harelbeke c.s. telt niet mee. De tekst is zeker opgesteld door een medewerker-jurist. Dat gaat dan van “gelet op” tot “overwegende dat”. Met een besluit. En een heus Art. 1.
Raadslid Cathy Matthieu vraagt dus aan niemand minder dan de Minister bevoegd voor Landinrichting (weet er iemand wie dat is?) om op te treden. En het College van Kortrijk wordt gevraagd de dingen uit te voeren.
Raadslid Godelieve Vanhoutte (nu N.V. en A) heeft ook geen tijd gehad om de dossiers te lezen en doet om in de gunst te komen van het electoraat nu al een warrig en niet echt juridisch geredigeerd voorstel om de Kortrijkzanen beter op de hoogte te houden van de evenementen die in hun buurt geschieden. Waar woont zij eigenlijk? Leest ze nog de Stadskrant en Atlas?
Hilde Overbergh (SP.A) is met het oog op de lijstvorming ook weer wakker geschud.
Zij wil op een goed blaadje staan met allerhande “vrijwilligers” en ze een collectieve verzekering aanbieden. Menslievend ideetje gestolen uit de provincieraad.
Cathy Matthieu is nog niet uitgepraat. Ze wil nu nog méér speelbossen, door ADJ (?) begeleid. Dat gaat ons weer een duit kosten aan personeel in geitenvacht (geen bont!). (Ex- Groen-raadslid Missiaen wou ooit alle maisvelden weg wegens horizonvervuiling. Ik heb toen om dezelfde reden gevraagd om de bossen te kappen. Overigens is er een tijd geweest dat de groenen tegen kindjes-in-de-bossen warengekant.)
En raadslid Matthieu rijdt schepen Frans Destoop nog in de wielen met een vraag over de verbindingsweg Kapelhoek-Lampestraat in de buurt van Vandecasteele Houtimport. Het stond allemaal al in de gazetten. Dat zal haar niet goed bekomen. De schepenvan ruimtelijke ordening weet al lang hoe de vork in de steel zit.

’t Is erg allemaal. Ik kan er niet meer tegen.
En nu de ware agendapunten.

Punt 1.3: Kennisname van het verslag van het overlegcomité stad-OCMW
Geen kat die dat verslag leest. In de memorie komt er nooit een samenvatting van dit verslag. Zelfs geen opsomming van de agendapunten.
Het verslag wordt in extenso ook nooit toegestuurd aan de raadsleden. En het is nooit een keer echt lang (max. drie blz.). Het gaat nochtans om een belangrijk driemaandelijks rapport over de werking van het OCMW en de synergieën met de stad.
De burgemeester en vooral schepen Frans Destoop (voormalig OCMW-tycoon) hebben niet graag dat raadsleden ingaan op dit verslag. Er rust een soort taboe op. Nog gewezen voorzitter OCMW-Waegemans daarentegen wil altijd wél graag de bespreking ervan aangaan als er een zeldzame keer een raadslid een opmerking maakt. En dat siert hem. Schitterend hoe hij dan de nieuwe OCMW-voorzitster uit de puree haalt.
In de raadscommissie 1 van vorige dinsdag was de burgemeester verontschuldigd.
Daardoor moest schepen Hilde Demedts het OCMW-verslag toelichten. Van haar is geweten dat ze een grote aversie heeft tegen de geldhonger van het OCMW.
Maar er waren geen bemerkingen van de aanwezige raadsleden.
(Tussen haakjes: praktisch altijd zijn alle raadsleden aanwezig in de hen toebedeelde maandelijkse commissievergaderingen op dinsdag. Dat scheelt een slok op de borrel. In minder dan een half uur, soms in nauwelijks tien minuten heeft men 6000 frank (bruto) verdiend aan presentiegelden. Zonder ook maar één dossier open te maken.)

Punt 1.4: Goedkeuren van het voortgangsrapport Stedenfonds
Er werden in de raadscommissie 1 géén bemerkingen geformuleerd.
Dus doe ik het ook niet.
Het is een uitermate belangrijk rapport, een beetje nodeloos uitvoerig (41 pagina’s), en met het nodige welzijnsjargon (quick win), maar uiteindelijk goed gemaakt.
Gaat over heel belangrijke zaken voor “de mensen”.
Bijvoorbeeld over leefbaarheidsproblemen, het project Sint-Denijsestraat, buurtwerking (de Lange Munte!), het stadsmeldpunt, gebiedswerking (nooit van gehoord?), zelfanalyse door de stad, samenwerking met het OCMW en met de politiezone VLAS, achtergestelde buurten.
Jammer! Jammer ! Alweer niets over timing en financiering.
De subsidies van de hogere overheid zijn torenhoog. Voor dit jaar verwacht men weer bijna 2 miljoen, euro wel te verstaan.
Nog even herhalen: onze raadsleden van commissie 1 hadden geen bemerkingen over dit alles in voorraad.
Weet u waar ik niet mee akkoord ga?
Het project “mystery shopping” wil schepen Lybeer nog dit jaar opnieuw herhalen.
Hierbij worden onze ambtenaren door anonieme “detectieven” benaderd om te zien of ze bijvoorbeeld klantvriendelijk zijn en hun stiel kennen.
Weet je wat? Ik ga een keer schepen Lybeer zelf anoniem op de rooster leggen.

Wacht maar! Nog dit jaar.

Punt 1.5: Aanpassing stedelijk politiereglement
Sinds 1 april zijn een aantal kleinere misdrijven (overlast, ordeverstoring , kleine criminaliteit) niet langer op de klassieke manier strafbaar.
Dat wil niet zeggen dat de stad (een ambtenaar) daar niet meer kan tegen optreden.
Vandaar dit nieuwe reglement. Maar het is nog niet klaar.
Op de site van de VVSG staan alle mogelijke toelichtingen over gemeentelijke administratieve sancties en politiestraffen. Tientallen bladzijden. Er is ook een speciaal forum aan gewijd.
Wordt dat niet gelezen?

Punt 1.7: concessie uitbating cafetaria Lange Munte (lastencohier)
Volgens mij weet het stadsbestuur al wie daar komt.

Een belangrijke opmerking aangaande de agendapunten van de tweede raadscommissie.
Over al de 20 punten uit deze raadscommissie (vooral toegespitst op openbare werken) is door de raadsleden van deze commissie geen enkele bemerking gemaakt.
Niets! Nul!
Ik kom ziek.

Punt 2.5: Herinrichting van de Zwevegemsestraat en de Oudenaardsesteenweg
Eindelijk zal er één invalsweg naar de stad aangepakt worden.
Tot de kiesbeloften behoorde dat men ze een beetje allemaal zou aanpakken maar de vertragingen hierbij zijn helemaal de schuld van de Vlaamse overheid. Vooral van een vorig bewind, ook dat van Steve Stevaert.
Let wel, het gaat hier nog maar om de wijze van gunnen van een studieopdracht.
De studiekosten worden door de Stad gedragen en geraamd op 150.000 euro.
Voor de eigenlijke herinrichting van de invalsweg wordt gedacht aan een bedrag van 2,5 miljoen euro. Daarvan zal 250.000 euro gedragen worden door de stad, voor voetpaden en straatmeubilair.
Via de geijkte kanalen heb ik ooit eens een voorstel geopperd om originele, herkenbare toegangspoorten te maken bij de invalswegen. Dat moet heus niet veel kosten.
Zou het voorstel een kans maken? De werkgroep “Sculpturen in de Stad” waarvan niemand duidelijk weet wat die uitricht zou dit project toch kunnen indienen onder de vorm van een “kunstwerk”? Of wordt het weer een beeldje?

In een volgende fase zal men de studie aanvatten van de as Doorniksesteenweg-
’t Hoge. Beetje later nog de Gentsesteenweg en de Pottelberg.
U verlangt toch ook al tot alles voorbij is?
In elk geval is er stof genoeg voor een volgende bewindsploeg.

Punt 2.17 – 2.18 – 2.19 – 2.20: de Parko van schepen Guy Leleu
Het autonoom stadsbedrijf Parko is een echt bezige bij.
Nu gaat men alweer 35 parkeerautomaten kopen. Immers: om de kas van Parko te spijzen komen steeds weer meer betalende zones.
Op de parkings van de Hallen-site zal men een toegangscontrole installeren (550.000 euro, excl. BTW), een camera-observatiesysteem (27.000, excl. BTW), allerhande signalisatie (120.000, zonder BTW).
Voor de werken op de Hallensite is het wel zo dat Xpo en Kinepolis voor 50 procent van de kosten zullen instaan. (Een vroegere nooit toegepaste overeenkomst was voordeliger voor de stad, subsidiair Parko.)

Opvallend is dat bij de wijze van gunnen Parko vaak maar één leverancier zal raadplegen.
Hoeveel de voorstudies van de werken door Parko hebben gekost is niet bekend. Ook niet wie die eigenlijk heeft gemaakt.

Punt 3.3: schepen Bral koopt een beeldje
Al zes jaar geleden lanceerde een “culturele werkgroep” van Bissegem het voorstel om een kunstwerk te plaatsen op het hernieuwde dorpsplein.
Een kleinere “kerngroep” (dat schepen Bral en enkele vriendjes) heeft dan in 2002 het dossier opnieuw opgestart.
Men besliste om iets te laten maken rondom het thema: “vlassermeisje dat in het deurgaatje staat”.
Uit een zestal kunstenaars werd Jef Claerhout verkozen om dat vlassermeisje “Minneke van Bissegem” in het deurgatje te plaatsen. Voor 32.775 euro, inclusief plaatsing.
De gemeenteraad mag NU beslissen over de wijze van gunnen !…
Schepen Bral organiseert bij die gelegenheid ook via zijn vzw Bruisende Stad een electoraal getint volksfeest op 9 juli.

Punt 3.5: de zwerfpoezen van schepen Philippe De Coene
U zal zich herinneren dat schepen De Coene al in 2002 de zwerfpoezen alhier heeftaangepakt, met mogelijke subsidies van de hogere overheid. Die poezen worden doodgemaakt, of gecastreerd of gesteriliseerd. Voor de periode maart 2004-januari 2005 is hiervoor 21.775 euro gefactureerd door de “Stichting Dier” in samenwerking met dierenartsen.
Aangezien de evaluatie van de poezen goed is wordt de gemeenteraad uitgenodigd om het project met “Stichting Dier vzw” verder te zetten. De memorie vermeldt geen netto-kost. Geen tijd om de begrotingspost na te gaan.
De raadsleden maakten trouwens geen bemerkingen in de commissie.

Punt 4.1: Sociale Economie en Diensteneconomie
De gemeenteraad wordt verzocht om “in te stemmen” met de actieplannen 2005-2006.
De coördinator “diensteneconomie” kan voortaan tot 25.000 euro krijgen. En Vlaams minister K.Van Brempt belooft voor de komende (twee?) jaren 103.062 euro ter beschikking te stellen van de stad. Op voorwaarde dat de stad bereid is om eenzelfde bedrag te investeren.
In de memorie van toelichting voor de raadsleden is sprake van 100.000 euro per jaar beschikbare middelen, en zij kunnen enkel gebruikt worden voor het inzetten van personeel.
Men heeft nu ontdekt dat daarvoor tegen 1 mei een actieplan moest worden uitgewerkt.
Men voorziet 5 projecten: een klusjesdienst, vervoerdienst, verhuisdienst, kinderopvang, kinder- en tienerwerking. Allemaal zaken die de privé ook aankan, maar niet zonder subsidies.
Het zesde project gaat over het toevoegen van minstens twee blanco fiches.
Dat is dus het plan 2 bis.
In de commissie heeft raadslid Lieven Lybeer het verschil uitgelegd tussen “dienstenwerkgelegenheid” en “geïntegreerde dienstverlening”.
We komen daar zeker op terug.

Punt 4.3: multimediale presentatie van het Streekbezoekerscentrum en evocatie van de Guldensporenslag
Als lid van de Algemene Vergadering van de Stedelijke Musea en het Vlasmuseum, plus Bruisende Stad ben ik altijd verheugd om achteraf en via andere wegen te vernemen wat er op museaal gebied zoal gebeurt en zal gebeuren in de gebouwen van het Begijnhofpark.

Punt 4.4: verbouwingen van het Pentascoopproject
Zie onze vorige stukjes hierover. Duidelijk is dat de raadsleden die niet hebben gelezen.
Vorige dinsdag was hierover een zogenaamde Verenigde Raadscommissie.
bijeengeroepen. Dat is een gemeenteraad zonder stemmingen. De burgemeester was er niet. Wel drie schepenen. En veertien raadsleden.
Namens Buda (I?) was er een zekere L. Van Olm. Namens Buda II Kunstencentrum slechts drie leden van de Bende van Vier: J.Fonteyne, K.Kwanten, F.Devos.
Adjunct -stadssecretaris Mieck Vos gaf de toelichting !
We vernamen dat het penthouse niet meer wordt bewoond. Men weet nog niet wat te doen met dit dakappartement. Ik wel.

P.S.
Er is ook nog een jaarverslag 2004 van het Meldpunt van schepen De Coene.
Nodeloos ingewikkeld en veel te geleerd. Dat Meldpunt (het personeel) heeft echt teveel geld.
Het dossiernummer 047529 meldt dat er in een internetkiosk nog een computer staat met een quarty klavier.

Nog over de nieuwe Pentascoop van de Bende van Vier: een voorstel om septikemie te voorkomen

Zoals u allen (van vroeger) weet omvat de Pentascoop vijf cinemazalen.
Vandaar: penta!
De drie kleine zalen beneden zijn voor een zacht prijsje in gebruik genomen door Limelight.
Bij de omvorming van de Pentascoop naar een kunstencentrum is er veel te doen geweest over de toekomst van de grote zalen 1 en 2 op de eerste verdieping.

Grote vraag was of men zaal 1 OF (niet: en) zaal 2 zou ombouwen tot multifunctionele zaal voor podiumkunsten van allerlei aard. En of er al dan niet zou gekozen worden voor een platte vloer.
In oorsprong lag het in de bedoeling om de drie kleine filmzalen op het gelijkvloers te behouden. Op de verdieping zou dan één professionele zaal komen voor podiumkunsten en één filmzaal.
Nu krijgen allebei de bovenzalen 1 en 2 een herbestemming. Totaal multifunctioneel en – waarschijnlijk onder impuls van Jean de Bethune, de schepen voor economie – ook geschikt voor “bedrijfsvoorstellingen”. Wat dat ook moge wezen.
In beide bovenzalen wordt nu alles verwijderd: zetels, podia, filmschermen. En vervangen door nieuwe gradins (tiens, geen vlakke vloer voor feesten en recepties?) en zetels. Zetels van KVK zouden beneden komen. Ventilatie en verwarming worden aangepast. Allebei de zalen krijgen een zeer ruim podiumspeelvlak en een vrije hoogte van nagenoeg 6 meter.
Vandaar dat er in beide zalen een nieuwe dakopbouw komt. En een akoestisch plafond.

Beweren we nu dat dit allemaal slecht is?
Ach, nee.
Kortrijk is al door genoeg cinema’s geteisterd.
Probleem is dat men een beetje vroeger had kunnen beseffen dat er nood is aan multifunctionele zalen in de stad.
En dat de gemeenteraad van 22 september 2003 een ander plan heeft goedgekeurd. Met de nodige budgetten. En met een specifieke aanvraag voor subsidies van de Vlaamse overheid met een nu verdwenen (maar wel vereiste) prefinanciering vanuit de privé-sector (Kinepolis).

Het oorspronkelijke prijskaartje voor de herinrichting van één bioscoopzaal boven zou – afhankelijk van de zaal – 1,2 miljoen (zaal 2) of 1,3 miljoen (zaal 1) bedragen.
De gemeenteraad van 11 april aanstaande weet nu totaal niet meer wat de budgettaire weerslag zal zijn van de geheel nieuwe plannen omtrent die zalen.
De opsplitsing in loten maakt ons hierover niet veel wijzer.
Lot 1: “ruwbouw en afwerking” kosten 1,4 miljoen.
Lot 2: elektriciteit ca. 330.000 euro.
Lot 3: verwarming, ventilatie en sanitair ca. 270.000 euro.
Lot 4: liften en heftoestellen ca. 173.000 euro.

Wat gaat men zoal doen met die bedragen, naast de herbestemming van de grote zalen 1 en 2 ?
Wat gemeenteraadsleden zou kunnen opvallen is dat de buitenzijde van het dakappartment wordt “gesaneerd”: de veranda verdwijnt en de dakbedekking wordt hersteld. De Raad zou zich nu eens kunnen afvragen wie daar dan wel woont en of die “sanering” op kosten van de stad wel zo was afgesproken in de erfpachtovereenkomst met Kinepolis.
Voorts meen ik te weten dat er wél was afgesproken om een café in te richten. In de memorie van toelichting wordt daar nergens over gerept. Ergens is er wel sprake van een terrasje dat zou vrijkomen door het inpalmen van de garage bij “café Giorgio’s”.
Wordt het café misschien een lot 5?
(Over de nu voorziene afbraak van café “Beverly’s” had ik nog nooit gehoord.)

En komt er misschien nog een lot 6?
Want in 2003 sprak “de kunstensector” nog enkele desiderata uit. Goedgekeurd door de gemeenteraad. Er zouden ruimten komen voor kantoren, een kunstatelier, een multimedia-studio en een plaats voor een postopleiding voor artiesten. (Die postopleiding moest er al eind 2003 zijn.)
Zo komen we in de toekomst sluipenderwijs wellicht aan 10 loten.
Heel het geval zal zoals hier vroeger al aangestipt uiteindelijk wel 3 miljoen kosten.

Kijk eens.
Wie kan daar nu iets tegen hebben? Het culturele leven in de stad zal ongetwijfeld een nieuw elan krijgen.

Op juridisch vlak moet er wel dringend iets gebeuren.
De vzw Buda II van de Bende van Vier moet een stedelijke vzw worden.
Dat is een constructief voorstel.
Zo kan de gemeenteraad (de Kortrijkzanen) toch een beetje inzicht krijgen in de financiering en exploitatie van niet enkel de Pentascoop maar van heel het kunstenaarsleven op het Buda-eiland. Zo kunnen we tenminste een publiek bekend gemaakt beleidsplan te zien krijgen.
(Dat is nu niet het geval. Buda II beschouwt dit soort documenten als top secret.)

De werking van de vzw BUDA II teert op enorme sommen overheidsgeld. Zie nog de stukken alhier van 20/2 – 28/1 – 20/1 – 13/1.
De vier kernactoren (Limelight, Dans in Kortrijk, Happy New Ears, en in mindere mate Theater Antigone) zijn nu bezig met heel de infrastructuur van het Buda-eiland in te palmen. Niet enkel de Pentascoop. Ook de paardenstallen, de Tacktoren, het oude fabrieksgebouw Desmet-Dejaeghere, de Secret Gardens, kantoren in de panden hoek Broelkaai-Kapucijnenstraat.
In de gemeenteraad van 22 september 2003 werd ooit voorgesteld om tussentijdse rapporten voor te leggen over de stand van zaken met betrekking tot het ganse Buda-project. De burgemeester kon zich daarin vinden zodat het voorstel zonder stemming werd aanvaard.
Welnu?
En waar blijft het beloofde publieke debat en/of de speciale raadszitting over het Buda-project?

Buda II mag absoluut niet overkomen wat met Buda I is gebeurd. (Of Anno ’02.)
Tegen die vzw Buda I en de werking ervan is in héél de gemeenteraad (ook bij de meerderheid) en bij talloze Kortrijkzanen (cultuurbarbaren en anderen) een afweersysteem in werking getreden.
We weten nu dat zo’n septische shock of septikemie de normale huishouding van de privé-vzw Buda I in de war heeft gestuurd, alle organen heeft aangetast en binnen de kortste tijd tot het verdwijnen ervan heeft geleid. Niettegenstaande een dure comfort-behandeling vanwege de stad.
(Weet er iemand hoe het Kurt Vanbelleghem en zijn vier of vijf medewerkers vergaat? Zijn ze al ergens opgevangen?)

Pentascoop in handen van de Bende van Vier: voor hoeveel geld?

In september 2003 kreeg de gemeenteraad al een keer de gelegenheid om te discussiëren over geheel het project Buda-eiland.
Pro memorie iets over het stemgedrag van toen.
Bij het afsluiten van de erfpachtovereenkomst met de eigenaars van de Pentascoop heeft de VLD zich onthouden en stemde het Vlaams Blok tegen. Zelfde stemming over de verbouwing van het bioscoopcomplex en trouwens ook over geheel het Buda-project als kunsteneiland.

Eigenlijk hadden alle fracties wel ergens bedenkingen bij.
In verband met de plannen voor de Pentascoop vroeg Filip Santy (fractieleider van de CD&V) bijvoorbeeld om een realistische raming van de kostprijs. En van de SP.A is algemeen geweten dat deze partij ook wel ongerust is over het globale kostenplaatje van “Buda-als-kunsteneiland” en liever al dat geld elders of aan iets meer sociaal had besteed.
Maar de meerderheidspartijen moesten zich nu eenmaal neerleggen bij de grote droom van de burgemeester: “Kortrijk moet sidderen“.

In de eerstvolgende gemeenteraad van 11 april komt nu concreet het ontwerp voor de verbouwing van de Pentascoop op de agenda.
Het voorgelegd ontwerp van het architecten- en ingenieursbureau D’Hondt dateert van 15 maart laatsleden. De bouwkundige doorlichting van het complex gebeurde eigenlijk al in december 2002.
Er is dus heelwat gepalaverd. Niet met u of ik, maar met de Bende van Vier
van Buda II, dat wil zeggen: Limelight, Dans in Kortrijk, Happy New Ears en min of meer met Theater Antigone. Waarschijnlijk ook met de privé vzw Beeldenstorm van de burgemeester.
(Is Buda I van de artistieke coördinator Kurt Van Belleghem nu echt geheel uitgerangeerd?)

Volgens de oorspronkelijke timing bij de indiening van het dossier bij de Vlaamse Gemeenschap (ten einde de nodige subsidies in de wacht te slepen) moest het Pentascoop-ontwerp al opgemaakt zijn midden 2003.
Het is er niet van gekomen. Bestuurskracht noemt men dat.
Deze maand pas zal de Raad overgaan tot de vaststelling van de wijze van gunnen van de aanpassings- en verbouwingswerken.
Er is vooral veel te doen geweest omtrent de bestemming van de grote zalen 1 en 2.
De “kunstensector” zag het daar alleszins ook groots. Niet één, maar allebei de zalen moesten helemaal multifunctioneel worden ingericht.

De uitvoerige memorie van toelichting voor de gemeenteraadsleden is klaar en duidelijk opgesteld.
Men geeft een bespreking van de bestaande toestand, een overzicht van de voorbereiding van het ontwerp, een toelichting bij de voornaamste ingrepen en een overzicht van de vier loten met de ramingen van de kosten.

Dat de memorie klaar en duidelijk is, belet niet dat er KANTTEKENINGEN mogelijk zijn.

Laat het ons eerst even hebben over de totale kostprijs van de werken.
Die wordt nu – april 2005 – geraamd op 2.255.702 euro.
In de Gemeenteraad van september 2003 ging het nog om een bedrag van 1.663.750 euro(exclusief BTW) , de ene keer exclusief de akoestische ingrepen en de andere keer niet.
De stad voorzag toen een budget van 1,8 miljoen en in de meerjarenbegroting uiteindelijk een totaalbedrag van 2.228.000 euro. Dit laatste bedrag is dus NU reeds overschreden.
En in de oorspronkelijke raming van het Buro II had men het slechts over 910.000 euro voor de “basisverbouwingswerken”.
(Tussen haakjes maar niet onbelangrijk: die basisverbouwingswerken zouden geprefinancierd worden door Kinepolis! Daar is nu nog nergens meer sprake van.)
De uitrustingswerken zouden nog 1.000.000 euro kosten. Totaal: bijna 2 miljoen.

Al die vroegere ramingen kloppen dus helemaal niet.
Als we onder “basisverbouwingswerken” de ruwbouw en de afwerking zouden verstaan, dan lopen die alleen al op van zowat 900.000 euro naar 1,4 miljoen euro.

Bon.
We houden het voorlopig bij 2,2 miljoen voor de aanpassingen en de verbouwingen.
Wat mogen we hierbij nu evenwel NOOIT vergeten?

Bij de omvorming van de Pentascoop tot een “kunstencentrum” komt er nog van alles bij kijken. Ik geloof overigens niet dat het zal blijven bij die vier loten die nu gegund worden.
Er zijn ten andere enkele zaken waarbij meerwerken zullen mogelijk blijken.
Hoe zit het eigenlijk met de staat van de riolen? Wel goed nagezien?
En is er nu al of niet ergens een schriftelijke inventaris van mogelijke aanwezigheid van asbest?

Puur voor de erelonen van het architecten- en studiebureau voorzag men 150.000 euro. (BTW inclusief). Evenwel te verhogen met 8.000 euro voor akoestisch nazicht en 4.400 euro voor opmetingen en studie van theatertechnieken. (Heeft het Theater Technieken Advies TTAS uit Gent een afzonderlijke rekening ingediend?)
Het honorarium is wel degelijk een procent (tarief 8). Het zal dus hoger oplopen dan de voorziene 150.000 euro.

Allerlei voorbereidende studies hebben ook geld gelost.
Voor het geheel van de voorstudies rondom het ganse Buda-project werd in het totaal 117.925 euro begroot.
Het is natuurlijk moeilijk – of zelfs niet – na te gaan hoeveel daarvan puur betrekking heeft op de Pentascoop. Het cultureel-sociologisch onderzoek van prof. Rudi Laermans steekt ondermeer ook bij die voorbereidende kosten (13.634 euro).
Maar louter in verband met de Pentascoop zijn alleszins studies te vermelden van J.Maertens en J.Lievens over de potenties van het gebouw en de financiële aspecten ( 6.000 en 4.643 euro), over de haalbaarheid van het project door Buro II (3.223 euro) en over het bouwfysisch onderzoek door ir. R.D’Hondt (6.655 euro).

Bij het nu voorziene bedrag van 2,2 miljoen mogen we dus zeker nog ca. 200.000 euro optellen.
Ik heb ooit voorspeld dat de 3 miljoen subsidies die de stad krijgt van het Stadsvernieuwingsfonds Vlaanderen voor het geheel van het Budaproject (Secret Gardens, Leieboorden, de fabriek, de paardenstallen) volledig door het Pentascoop-project zal opgesoupeerd worden.

Niet zonder reden heeft schepen Jean de Bethune van de stadsdirectie Facility er de ontwerper meermaals op gewezen dat het voorziene budget moest gerespecteerd blijven.
Men heeft dan de Bende van Vier ervan kunnen overtuigen dat het door iemand bedachte groot raam in de voorgevel van zaal 1 niet verder kon weerhouden blijven. En …dat is nu wel kluchtig:
ook bekomen dat de zetels van de Limelight-zalen 3, 4 en 5 niet zouden vervangen worden maar gerecupereerd met de verwijderde zetels uit de eretribune van KV Kortrijk.

Nog iets.
De erfpacht te betalen aan de eigenaars van de Pentascoop kost de stad ook enige duiten.
83.200 euro per jaar. En die pacht is beginnen lopen op 1 september 2003, en zal ook tijdens de werken betaald worden.
(Het kadaster schatte de huurprijs de ene keer op 71.040 euro, een andere keer op 66.560 euro.)
Voor de voorziene periode van 36 jaar maakt dit zowat 3 miljoen uit, zonder de driejaarlijkse indexatie.

Weinigen weten dit nog.
Er is ooit een aankoop van het complex mogelijk geweest. De Pentascoop vroeg zowat 2 miljoen (beetje meer?) en de stad bood 1,6 miljoen. Vergelijk met de erfpacht die de stad uiteindelijk zal betalen. En wellicht zal de stad vroeg of laat toch tot de aankoop van het complex overgaan.

P.S.
Een volgende keer in deze stadslog iets meer over wat er zoal wordt verbouwd aan en in de Pentascoop en over wat daar dan al of niet kan gebeuren.

Shocking news uit de gemeenteraad (4)

Geen aprilgrap.
Vandaag is de agenda van de gemeenteraad van 11 april bekend geraakt. Het staat nog niet in de gazetten.

De begroting, het jaarplan, het beheerscontract en de afsprakennota voor het lopende jaar 2005 van de vzw Bruisende Stad staan nog altijd niet op de agenda.
Dat loopt nu wel een beetje de spuigaten uit.
Volgende maand mei mogen we ons in de gemeenteraad zeker al verwachten aan de jaarrekeningen 2004 van de andere stedelijke vzw’s. Misschien zelfs al die van de stad zelf.

Ik kan niet aanwezig zijn op die Raad van 11 april en zoek nog altijd een Stellvertreter om te gaan kijken of er een of ander gemeenteraadslid met enige stemverheffing dit nooit geziene schandaal durft aanklagen.
Horen wat de burgemeester daarover heeft te zeggen en hoe schepen Bral zich hieruit zal redden. Als hij tenminste aanwezig is.

Dan weet ik nu al wat hij de raadsleden op de mouw gaat spelden.
Dat het ligt aan het feit dat men van plan is nóg een vzw voor Promotie en Toerisme op te richten.
Onze trouwe lezers weten hoe de vork in de steel zit.
Zie het “thematisch overzicht” alhier onder de rubriek Bruisende Stad.

Deze stadskrant heeft nu een inhoudstafel

De inhoudstafel van deze weblog is nog niet volledig en de onderscheiden artikels zijn wellicht nog niet allemaal “aan te vinken”, maar dat komt wel.
Onze zéér geachte lezers kunnen “het thematisch overzicht” rechts boven “aanvinken”.

Een grote stap voorwaarts in het gebruik van deze weblog.
Vergeet ook niet dat de titels van de stukken die u in rechterkolom ziet enkel slaan op de laatste tien die verschenen zijn.

Nog iets.
De mensen van de Noordzuid-Raad hebben me gevraagd om in het kader van onze stedenband met Cebu (zie stuk van 14/3) ter plekke na te gaan hoe het zit met de structurele noodhulp die Kortrijkzanen in Tsumanië hebben geboden.
Want er komt ongeveer halverwege de maand mei alweer een tegenbezoek van de Cebuanen
aan Kortrijk. Ik weet al een beetje hoeveel deze “samenwerkingsontwikkeling” ons gaat kosten.
Later dus meer nieuws daarover.

Straks ben ik voor de rest van de maand dus een beetje weg.
Mijn afwezigheid ter stede betekent niet dat er niet zo nu en dan in de volgende weken op deze weblog niets zal verschijnen.
Blijven kijken naar Kortrijkwatcher !